VIỆT NAM KHƠI DẬY KHỐI LƯỢNG DỮ LIỆU KHỦNG KHIẾP ĐỂ TẠO ĐÀN CHIM ĐẦU TƯƠNG LAI

Chiều 1.11, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp với Bộ Công an và các bộ ngành liên quan nhằm thúc đẩy xây dựng khung pháp lý, chính sách và thể chế cho việc phát triển sàn dữ liệu quốc gia. Đây là bước đi quan trọng để khai thác tối đa nguồn lực dữ liệu khổng lồ của đất nước, đồng thời bắt kịp xu thế phát triển nền kinh tế số toàn cầu.

Báo cáo từ cuộc họp cho biết, thị trường dữ liệu toàn cầu đang mở rộng với tốc độ nhanh chóng. Theo hãng nghiên cứu Statista của Đức, các sàn dữ liệu quốc tế dự kiến đạt giá trị 344 tỉ USD vào năm 2024, hướng tới 655 tỉ USD vào năm 2029, chủ yếu tập trung tại Bắc Mỹ và châu Á – Thái Bình Dương. Trong bối cảnh đó, Liên minh châu Âu ước tính giá trị kinh tế dữ liệu sẽ tăng lên 640 tỉ euro vào năm 2025, tương đương 4,8% GDP khu vực. Trung Quốc cũng tích cực xây dựng hệ sinh thái dữ liệu với giá trị giao dịch dự kiến đạt 204,6 tỉ nhân dân tệ trong cùng năm.

Tại Việt Nam, thị trường dữ liệu dự kiến đạt khoảng 1,57 tỉ USD trong năm 2024 và sẽ tăng trưởng khoảng 14,2% mỗi năm, đưa quy mô của nền kinh tế số đạt gần 45 tỉ USD vào 2025 và có thể tiến tới 90-200 tỉ USD vào 2030. Chính phủ xác định dữ liệu là nguồn lực chiến lược, cần phải được khai thác, quản lý phù hợp để thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước.

Trong khuôn khổ đó, Bộ Công an đề xuất các định hướng chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển sàn dữ liệu tại Việt Nam. Các nội dung trọng tâm gồm hoàn thiện mô hình kinh tế dữ liệu, xây dựng khung pháp lý toàn diện, đảm bảo an ninh an toàn dữ liệu trong hoạt động trên sàn giao dịch, cùng phát triển mô hình hợp tác công tư trong lĩnh vực này.

Thủ tướng nhấn mạnh, Khối lượng dữ liệu lớn nhưng hiện còn đang bị phân tán, phân mảnh, “đang ngủ yên chứ chưa được khai thác hiệu quả.” Điều này đòi hỏi phải kích hoạt nguồn tài nguyên dữ liệu, xây dựng và phát triển sàn dữ liệu để bổ sung nguồn lực quốc gia. Các hạn chế về khung pháp lý, quyền sở hữu, định giá, thương mại hóa dữ liệu và cấp phép hoạt động cũng cần sớm được tháo gỡ.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh, sàn giao dịch dữ liệu không chỉ là nơi mua bán thông tin mà còn là nền tảng cung cấp tài nguyên, nâng cao giá trị của dữ liệu để phục vụ chiến lược phát triển đất nước. Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ ngành hoàn thành trong tháng 11 việc xây dựng, vận hành thử nghiệm sàn giao dịch dữ liệu quốc gia, cùng với việc rà soát và hoàn thiện thể chế liên quan.

Trong phần hạ tầng, Bộ Khoa học và Công nghệ được giao xây dựng cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ khoa học, công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại các tổ chức, doanh nghiệp nội địa, hướng tới hình thành doanh nghiệp công nghệ quy mô lớn trước quý II/2026. Đồng thời, Bộ Công an cần xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật thống nhất về an ninh dữ liệu, hoàn thành trong tháng 6 năm 2026, mở rộng quy mô trung tâm dữ liệu quốc gia, ưu tiên phát triển sàn giao dịch dữ liệu.

Về nhân lực, Bộ Giáo dục và Đào tạo được yêu cầu xây dựng kế hoạch đào tạo nhân lực chất lượng cao về dữ liệu nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực cho giai đoạn phát triển trong năm 2025, triển khai từ năm 2026.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất tầm nhìn rõ ràng: khai thác tối đa nguồn tài nguyên dữ liệu, biến tiềm năng thành hiện thực để thúc đẩy nhanh tiến trình phát triển kinh tế số, nâng cao vị thế quốc gia trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0.