Thảm Kịch Tàu Vịnh Xanh 58 Lật Úp Trên Vịnh Hạ Long Gây Thương Tệt Mạng: Bức Tranh Đau Thương Về An Toàn Hàng Hải

THẢM HOẠ ĐƯƠNG ĐẦU TRÊN VỊNH HẠ LONG GÂY XƯỚNG XÁC

Vào chiều ngày 19/7, vụ tai nạn tàu Vịnh Xanh 58 lật úp trên Vịnh Hạ Long đã cướp đi sinh mạng của 37 người, khiến 2 người khác mất tích. Đây là vụ việc đau lòng, đang báo động về những lỗ hổng trong công tác đảm bảo an toàn hàng hải của Việt Nam. Từ hệ thống cảnh báo khẩn cấp, dự báo thời tiết, thiết kế tàu cho tới quy trình giám sát hành trình đều đang cần được xem xét, chỉnh sửa.

HỆ THỐNG CẢNH BÁO VÀ DỰ BÁO THỜI TIẾT CẦN ĐƯỢC CẢI TIẾN ĐÁNG KHOA HỌC

Theo TS Phạm Hà, Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn Lux, các lỗ hổng về công nghệ cảnh báo tự động trong các tình huống khẩn cấp đang ảnh hưởng lớn đến an toàn tàu du lịch. Hiện tại, hệ thống cảnh báo khẩn cấp vẫn thiếu các thiết bị tự động, có thể giúp người lái tàu phản ứng nhanh trong các tình huống nguy hiểm đột xuất như gió bão đột ngột xảy ra trên vịnh. Ông nhấn mạnh, Việt Nam sở hữu nhiều vịnh đẹp nhưng cũng dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết biến đổi bất thường, do đó cần các hệ thống dự báo chính xác, thời gian thực dựa trên công nghệ cao như radar ven bờ, cảm biến sóng, dữ liệu vệ tinh và trí tuệ nhân tạo để cảnh báo phù hợp vùng miền.

Ông Hà cũng đề xuất xây dựng hệ thống dự báo tự động đa nền tảng, dễ truy cập, giúp cắt giảm thời gian phản ứng của người vận hành. Ngoài ra, cần quy định rõ các ngưỡng gió, sóng phù hợp với từng loại tàu để hạn chế tối đa rủi ro trong thời tiết xấu. Việc công khai hồ sơ kỹ thuật, nhật ký bảo trì, đào tạo thủy thủ cũng là các biện pháp quan trọng nhằm nâng cao độ an toàn của hoạt động du lịch bằng đường biển.

CẦN CHUYỂN ĐỔI TRONG QUẢN LÝ VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

TS Phạm Hà khẳng định rằng, để cải thiện an toàn, cần chuyển đổi mạnh mẽ trong quản lý vận hành tàu, dựa trên nền tảng số hóa toàn diện. Các tàu cần được gắn các thiết bị theo dõi tọa độ GPS trực tuyến, tích hợp hệ thống radar, camera giám sát và chia sẻ dữ liệu liên thông giữa các cơ quan liên quan như cảng vụ, biên phòng, doanh nghiệp vận tải, trung tâm khí tượng và trung tâm cứu hộ. Từ đó, mọi hoạt động đều được kiểm soát chặt chẽ và phản ứng kịp thời khi xảy ra sự cố.

CHẾ ĐẠO VỀ THIẾT KẾ TÀU – THIẾU CHUẨN CHUƠNG VỚI THỰC TẾ

Chủ tàu Nguyễn Trọng Tùng, người trực tiếp theo dõi vụ tai nạn, cho rằng thiết kế của tàu Vịnh Xanh 58 có nhiều vấn đề. “Là người trong nghề, tôi thấy tàu này thiết kế chưa tối ưu, đặc biệt là phần thân. Các tàu du lịch mở lườn rộng, có vè chắn sóng hai bên giúp giảm thiểu lật đổ khi gặp điều kiện thời tiết xấu. Nhưng tàu Vịnh Xanh 58 lại giống loại cano cao tốc, với hai tầng, dễ bị nghiêng và lật khi sóng lớn gió giật,” ông phân tích.

Ông cũng nhấn mạnh, trong tình huống khẩn cấp, cần mở hết các cửa sổ để giảm sức gió, giúp hành khách thoát hiểm. Tuy nhiên, phần lớn hành khách đều khoác áo phao rồi đóng kín cửa, gây nguy cơ mắc kẹt khi tàu bị lật úp.

Các chuyên gia trong ngành đều đồng tình rằng, thiết kế chưa phù hợp khiến tàu dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong thời tiết xấu. Ông Trần Văn Hồng, Chi hội trưởng Chi hội tàu du lịch Hạ Long, cho biết chủ tàu Vịnh Xanh 58 cũng là thành viên của hội này. “Chúng tôi rất đau lòng về tai nạn này. Công tác dự báo thời tiết và kỹ năng của người lái đã được nâng cao, tiêu chuẩn kỹ thuật của tàu cũng cao, nhưng thiên tai vẫn có thể bất ngờ xảy ra. Đây là điều khó tránh khỏi,” ông nói.

THỰC TRẠNG GIÁM SÁT VÀ CÔNG NGHỆ GPS

Về hệ thống giám sát hải trình, đại diện Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long cho biết việc theo dõi tàu qua định vị GPS đang được thực hiện bởi cơ quan cảng vụ. Tuy nhiên, do địa hình nhiều núi đá vôi, sóng yếu hoặc mất sóng thường xuyên xảy ra. Quy định hiện hành chưa rõ ràng về thời gian mất tín hiệu GPS dẫn đến khó xác định chính xác sự cố.

Các thuyền viên thường xuyên kiểm tra tình trạng kỹ thuật của hệ thống phòng cháy, chống đắm, liên lạc và giám sát hành trình. Khi mất tín hiệu GPS, họ phải chủ động báo cáo để cơ quan giám sát phối hợp kiểm tra, gồm gọi điện hoặc điều tàu kiểm tra bằng xuồng. Ngay sau vụ tai nạn, việc hơn 2 tiếng liên tục mất tín hiệu GPS khiến các cơ quan quản lý gặp khó khăn trong xác minh chính xác vị trí và tình trạng của tàu.

Nâng cấp công nghệ GPS, xây dựng phần mềm cảnh báo tự động, tăng cường trạm phát sóng internet trên vịnh là những dự án đang được khẩn trương triển khai để phòng tránh sự cố tương tự.

QUY TRÌNH XẾP HẠNG & KIỂM SOÁT AN TOÀN

Việc kiểm soát an toàn của các tàu du lịch dựa trên hồ sơ kỹ thuật, lịch bảo trì, xét duyệt nhật ký hoạt động và đào tạo nhân sự. Chủ tàu và thuyền trưởng phải nhập đầy đủ thông tin, mua vé qua hệ thống quản lý trực tuyến, đồng thời khai báo rõ ràng hành trình để cơ quan chức năng theo dõi.

Tàu Vịnh Xanh 58 gặp nạn lúc 13h30, khi gặp cơn dông lớn khiến bị lật úp, mất tín hiệu GPS. Theo thông tin, tàu chở 46 khách cùng 3 thủy thủ, một phần hành khách đã kịp thoát thân bằng áo phao, nhưng phần lớn mắc kẹt trong cabin hoặc khoang máy. Đến nay, các lực lượng đã cứu sống 10 người, tìm thấy 37 thi thể và còn 2 người mất tích gồm Hoàng Văn Thái (SN 1985), Hoàng Thị Quyên (SN 1975).