NHIỀU NGÔN ĐỀ BÁO CHÍ ĐỀU BÁC BỎ NGHIÊN CỨU VẮC XIN COVID-19 GÂY TĂNG RỦI RO UNG THƯ

Gần đây, một nghiên cứu gây xôn xao dư luận khi công bố rằng vắc xin COVID-19 có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia y học và dịch tễ học đã lập tức phản bác và chỉ ra hàng loạt sai sót, hạn chế trong phương pháp của nghiên cứu này.

Nghiên cứu do nhóm các nhà khoa học Hàn Quốc thực hiện, được đăng tải trên trang Biomarker Research ngày 26.9, đã kết luận rằng vắc xin COVID-19 có thể liên quan đến sự gia tăng của sáu loại ung thư gồm ung thư tuyến giáp, dạ dày, đại trực tràng, phổi, vú và tuyến tiền liệt. Các tác giả còn cho rằng nguy cơ này cao hơn ở nhóm dưới 65 tuổi, trừ ung thư tuyến tiền liệt.

Tuy nhiên, trang MedPage Today nhanh chóng chỉ ra nhiều điểm bất hợp lý của nghiên cứu này. Tiến sĩ David Gorski, đại học Wayne State, Mỹ, cho biết việc không kiểm soát các yếu tố gây nhiễu như sự thiên lệch trong lựa chọn người tham gia là điểm trọng yếu. Ông giải thích rằng những người có xu hướng tham gia các hoạt động chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như tầm soát ung thư, thường cũng có khả năng tiêm vắc xin cao hơn. Do đó, việc phát hiện ung thư nhiều hơn ở nhóm đã tiêm vắc xin có thể phản ánh chính thói quen tầm soát chứ không phải tác dụng phụ của vacxin.

Các nhà dịch tễ học cũng cảnh báo hiện tượng phát hiện ngẫu nhiên (detection bias) – khi việc đi tiêm và xét nghiệm kèm theo trong quá trình khám sức khỏe khiến các bệnh đã tồn tại từ trước đó vô tình được phát hiện. Tiến sĩ Robert Bednarczyk nhấn mạnh rằng việc này có thể làm dấy lên hiểu nhầm rằng vắc xin gây ra ung thư, trong khi thực tế chỉ đơn giản là phát hiện sớm hơn.

Trong khi đó, tiến sĩ Becky Smullin Dawson nhận xét nghiên cứu còn thiếu các yếu tố gây nhiễu như tiền sử gia đình và lịch sử tầm soát, đồng thời chỉ ra rằng thời gian theo dõi chỉ 1 năm là quá ngắn để đưa ra kết luận về ung thư, vốn là những bệnh có thời gian phát triển lâu dài.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng bày tỏ hoài nghi về năng lực chuyên môn của các tác giả. Hầu hết họ đều thuộc lĩnh vực chấn thương chỉnh hình và hô hấp, chứ không phải dịch tễ học hay nghiên cứu về vắc xin hay bệnh truyền nhiễm.

Một vấn đề khác là lý do tại sao nếu thực sự có nguy cơ tăng ung thư, thì tỷ lệ bệnh trong cộng đồng không phản ánh sự gia tăng rõ rệt. Các tổ chức y tế quốc tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC), Viện Ung thư Quốc gia Mỹ (NCI) và Hiệp hội Ung thư Mỹ đều khẳng định rằng chưa có bằng chứng liên kết vắc xin COVID-19 với gia tăng ung thư.

Trang Khmer Times ngày 6.10 cũng nhấn mạnh rằng các nhà chuyên môn và tổ chức y tế thế giới đều bác bỏ thông tin này. Bộ Y tế Campuchia khẳng định không có căn cứ để tin vào kết quả của nghiên cứu này.

Chuyên gia dịch tễ học nổi tiếng, tiến sĩ Gorski, nhấn mạnh rằng các kết luận về mối liên hệ giữa vắc xin và ung thư đã bị phóng đại quá mức, gây hoang mang không cần thiết trong cộng đồng. Các tổ chức y tế và các chuyên gia hàng đầu đều chung quan điểm rằng vắc xin COVID-19 an toàn và không có mối liên hệ nào với sự gia tăng ung thư.

Các tổ chức y tế, trong đó có Viện Nghiên cứu Ung thư Quốc tế và Hiệp hội Ung thư Mỹ, đều khẳng định rằng nghiên cứu này chưa đủ cơ sở để làm cảnh báo về an toàn của vắc xin, đồng thời cảnh giác về việc xuyên tạc và gây hiểu lầm trong dư luận.