Ngộ độc nitrit từ rau củ muối: Nguy hiểm tiềm ẩn từ một món ăn quen thuộc
Tiến sĩ Chai Shuren, thuộc Khoa Cấp cứu của Bệnh viện Y học cổ truyền Ninh Ba (Chiết Giang, Trung Quốc), cảnh báo về tác hại của việc tiêu thụ quá nhiều rau củ muối. Trong khi nhiều người cho rằng đây là món ăn lành mạnh và dễ bảo quản, thực tế việc ăn quá nhiều có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Trong trường hợp mới nhất, một nam sinh viên 19 tuổi tên Tiểu Vũ đã suýt mất mạng vì ngộ độc nitrit do tiêu thụ rau củ muối quá mức. Buổi sáng, khi đang đi trên đường, anh đột nhiên cảm thấy choáng váng, khó thở rồi ngã quỵ. Khi được đưa vào bệnh viện, tình trạng của anh vô cùng nguy kịch: môi và móng tay tím đậm, da chuyển màu bất thường. Các xét nghiệm cho thấy, anh bị ngộ độc nitrit nặng, dẫn đến thiếu oxy trầm trọng trong máu, gây ra các triệu chứng như tím tái, khó thở, rối loạn nhịp tim, co giật và hôn mê.
May mắn, cấp cứu kịp thời đã giúp Tiểu Vũ tỉnh lại. Bác sĩ đã sử dụng oxy, rửa dạ dày, tiêm thuốc giải độc cùng nhiều phương pháp khác để điều trị. Đến tối cùng ngày, anh đã qua cơn nguy kịch và trạng thái sức khỏe dần ổn định, chỉ số bão hòa oxy tăng lên trên 97%, da trở nên hồng hào. Tuy nhiên, nguyên nhân chính của vụ việc khiến anh bàng hoàng là việc ăn rau củ muối – món ăn quen thuộc của nhiều người Việt – mà không ngờ lại có thể gây ra tai họa như vậy.
Tiến sĩ Chai giải thích, ngộ độc nitrit hình thành từ việc tiêu thụ rau củ muối kéo dài và liên tục, đặc biệt khi ăn nhiều hơn bình thường hoặc loại rau chưa chín kỹ. Trong quá trình lên men, các vi khuẩn chuyển hóa nitrates trong rau thành nitrit, hợp chất có khả năng gây độc cho máu. Khi lượng nitrit trong máu tăng đột ngột, máu mất khả năng vận chuyển oxy, gây tổn thương nhiều cơ quan và nguy cơ tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Ông cũng cảnh báo về tác hại của việc ăn rau củ muối trong thời gian dài. Không chỉ gây ra ngộ độc cấp tính, nitrit còn tích lũy trong cơ thể, dẫn đến các bệnh mạn tính như tổn thương tế bào, tăng nguy cơ ung thư (đặc biệt khi phối hợp với các thực phẩm chứa protein, tạo thành nitrosamine – hợp chất có độc tính cao), bệnh dạ dày, ung thư thực quản, gan và các bệnh tim mạch. Tổ chức Y tế Thế giới đã xếp nitrit vào nhóm các chất có khả năng gây ung thư.
Tiến sĩ Chai nhấn mạnh, mặc dù rau củ muối rất ngon miệng, song không nên tiêu thụ quá nhiều. Mỗi người chỉ nên ăn khoảng 50g mỗi ngày hoặc 2-3 lần mỗi tuần, kết hợp cùng các loại thực phẩm khác để tránh tích tụ các chất độc hại. Đặc biệt, cần tuyệt đối tránh ăn rau còn xanh, chưa chín hoặc có mùi lạ, vì những lúc này lượng nitrit cao và dễ gây ngộ độc.
Trường hợp của Tiểu Vũ là lời cảnh tỉnh cho nhiều người về những rủi ro tiềm ẩn từ món ăn phổ biến, thường xuyên xuất hiện trong mâm cơm người Việt. Việc ý thức về liều lượng và cách xử lý rau củ đúng cách là cách phòng tránh các nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.