CẢNH BÁO NHIỄM ĐỘC TRÊN THỊ TRƯỜNG DƯỢC PHẨM ẤN ĐỘ: CÁC LOẠI SIRO HO NGUY HIỂM ĐÀO ĐÁO TỬ VONG CHO TRẺ EM
Theo cảnh báo ngày 13/10 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ba loại thuốc bị ảnh hưởng gồm Coldrif của Sresan Pharmaceutical, Respifresh TR của Rednex Pharmaceuticals và ReLife của Shape Pharma. WHO nhấn mạnh rằng các sản phẩm này nhiễm độc nghiêm trọng, có thể gây bệnh nặng hoặc đe dọa tính mạng người tiêu dùng.
Trước đó, Tổ chức Kiểm soát Tiêu chuẩn Dược phẩm Trung ương Ấn Độ (CDSCO) đã thông báo cho WHO về mối liên hệ giữa các loại siro này và cái chết của ít nhất 19 trẻ dưới 5 tuổi tại thành phố Chhindwara, bang Madhya Pradesh, trong tháng qua. Các nạn nhân đều tử vong sau khi uống siro ho Coldrif do Sresan sản xuất.
WHO cảnh báo về nguy cơ tử vong liên quan đến ba loại siro ho nhiễm độc này, đang lan rộng tại “công xưởng dược phẩm của thế giới”. Chai siro Coldrif đã bị liên kết với cái chết của 17 trẻ em ở Nagpur, Ấn Độ. Vài tuần sau, kết quả xét nghiệm từ phòng thí nghiệm tại Chennai xác nhận chai siro chứa đến 48,6% diethylene glycol (DEG) – một dung môi công nghiệp cực độc, không được phép dùng trong dược phẩm. DEG là chất làm ngọt rẻ tiền, thường thay thế propylene glycol hoặc glycerin, nhưng gây tổn thương gan và suy thận cấp tính, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ.
Thảm kịch còn mở rộng tại bang Rajasthan, nơi hai trẻ khác tử vong sau khi dùng một loại siro ho chứa dextromethorphan. Sự kiện này thúc đẩy sự phẫn nộ và buộc các nhà chức trách vào cuộc điều tra. Theo WHO, các vụ ngộ độc hàng loạt do DEG đã xảy ra tại hơn 15 quốc gia từ năm 1937. Riêng năm 2023, siro ho sản xuất tại Ấn Độ bị cáo buộc liên quan đến cái chết của ít nhất 70 trẻ em ở Gambia và 18 trẻ ở Uzbekistan. Trong giai đoạn 2019-2020, đã có 12 trẻ dưới 5 tuổi tử vong tại Jammu (vùng Kashmir do Ấn Độ quản lý) vì nguyên nhân tương tự. Các hoạt động cho rằng số liệu thực tế còn cao hơn nhiều do nhiều ca tử vong ở vùng nông thôn không được báo cáo hoặc chẩn đoán chính xác.
Mỗi khi xảy ra sự cố, các cơ quan quản lý cam kết cải cách nhưng các chai siro độc vẫn lọt qua kiểm soát, tràn lan trên thị trường. Thực trạng này bất lực trong việc kiểm soát hàng nghìn nhà sản xuất nhỏ lẻ, thường tung ra các sản phẩm không phép, giá rẻ và bán không cần kê đơn.
Sau thời gian trốn tránh, chủ hãng dược Sresan, S. Ranganathan, đã bị bắt giữ. Hiện, các cơ quan y tế Ấn Độ khuyến cáo người dân không sử dụng các loại siro Respifresh và ReLife do cũng chứa hóa chất độc hại tương tự.
CDSCO khẳng định các sản phẩm bị nhiễm độc này chưa từng xuất khẩu khỏi Ấn Độ và không có bằng chứng cho việc xuất khẩu trái phép. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cũng xác nhận rằng những loại siro ho độc hại này chưa từng được vận chuyển đến Mỹ. Trong khi đó, Bộ Y tế Việt Nam chưa có cảnh báo chính thức về vấn đề này.
Vụ việc lần này gióng lên hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ về chất lượng của ngành dược phẩm tại ấn Độ, quốc gia được mệnh danh là “công xưởng dược phẩm của thế giới”, khi mà hệ thống quản lý vẫn còn nhiều lỗ hổng, để các sản phẩm độc hại dễ dàng tuồn vào thị trường.