BÓNG ĐÁ MALAYSIA: XÂY DỰNG SỨC MẠNH BẰNG ĐIỀU GÌ?
Bóng đá Malaysia đang đối mặt với hàng loạt vấn đề nghiêm trọng, từ bê bối nhập tịch cầu thủ đến những hình ảnh tiêu cực về chiến lược phát triển dài hạn. Cựu danh thủ Datuk James Wong lên tiếng phản ánh về tình trạng yếu kém này, nhấn mạnh rằng những hành động hiện tại chỉ nhằm đẩy mạnh thành tích tạm thời của đội tuyển nhưng lại bỏ qua quá trình xây dựng vững chắc cho tương lai bóng đá đất nước.
Theo lời của ông, hành động vội vã nhập tịch để gia tăng sức mạnh không những không đem lại lợi ích lâu dài mà còn khiến hình ảnh của bóng đá Malaysia bị tổn thương sâu sắc. Ông nhận định rằng FIFA có căn cứ rõ ràng trước khi đưa ra các án phạt và việc FAM không thể kiểm soát tốt quy trình này là điều đáng xấu hổ.
Malaysia đang chìm trong cuộc khủng hoảng nội bộ khi bị chỉ trích nặng nề về những sai phạm liên quan đến giấy tờ cầu thủ nhập tịch. Báo cáo điều tra của FIFA dài 19 trang đã chỉ rõ nhiều sai phạm liên quan đến 7 cầu thủ của đội tuyển quốc gia trong các trận đấu vòng loại Asian Cup 2026, đặc biệt là các trận gặp Việt Nam và Nepal. Các cầu thủ này có giấy khai sinh chứng minh sinh tại Malaysia, thế nhưng các tổ chức kiểm tra lại phát hiện ra những sự thật khác biệt về nguồn gốc của họ, gây xôn xao dư luận.
Trong khi đó, FAM lý giải rằng các hồ sơ sai lệch là do nhân viên nhập liệu vô ý, khi tải nhầm tài liệu trong quá trình nộp hồ sơ. Tuy nhiên, FIFA xác định gốc gác của các cầu thủ này hoàn toàn khác so với hồ sơ mà đội tuyển Malaysia đã khai báo, khiến cho khả năng kháng cáo của FAM thấp, gần như mong manh.
Datuk James Wong cho rằng, nỗi xấu hổ này cần là bài học để các nhà quản lý bóng đá Malaysia nhìn nhận lại chiến lược đã sai lầm. Ông nhấn mạnh rằng việc quá chú trọng vào việc nhập tịch cầu thủ nước ngoài để nhanh chóng đưa đội tuyển lên đỉnh cao sẽ chỉ làm suy yếu nền bóng đá nội địa. Bóng đá Malaysia cần tập trung phát triển nguồn lực chính gốc, xây dựng các cầu thủ trẻ và giữ vững giá trị truyền thống của đất nước.
Ông còn chia sẻ: “Tôi không hiểu tại sao chúng ta lại vội vàng xây dựng đội bóng trở nên quá mạnh. Thứ chúng ta cần là sự phát triển của các cầu thủ Malaysia chính gốc. Khi nào họ đủ khả năng, chúng ta hãy để họ cống hiến cho đất nước.” Ông cũng nhấn mạnh về sự thiếu hụt các tiền đạo nội chất lượng trong giải vô địch quốc gia Malaysia. Thay vì nỗ lực khắc phục điểm yếu này, các liên đoàn và CLB lại chọn cách vá víu bằng cầu thủ nhập tịch, điều mà ông cho là cách làm lệch lạc.
Chuyên gia này khẳng định rằng bóng đá Malaysia cần học hỏi nhiều hơn nữa. Thay vì tự hào về những chiến thắng mang tính nhất thời nhờ cầu thủ nhập tịch, đội tuyển quốc gia nên trở thành đội bóng của chính những tuyển thủ bản địa, phục vụ cho sự phát triển dài hạn của nền thể thao của đất nước. “Thật buồn khi bây giờ đội tuyển trông như thể là tập thể đến từ châu Âu, chứ không phải của Malaysia”, ông nói.
CHÍNH SÁCH NHẬP TỊCH VÀ HẬU QUẢ
Từ trước năm 2018, Malaysia đã theo đuổi chính sách nhập tịch cầu thủ nước ngoài nhưng với tần xuất hạn chế. Kết quả ban đầu khá khả quan khi đội tuyển đạt vị trí á quân AFF Cup 2018 và U.23 Malaysia vào tới tứ kết giải U.23 châu Á cùng những chiến tích đáng tự hào.
Tuy nhiên, bước lùi tại AFF Cup 2024 sau khi bị loại sớm đã thúc đẩy chính sách nhập tịch đột ngột mở rộng nhằm vượt qua các vòng loại Asian Cup 2027. Thay vì tập trung vào việc phát triển cầu thủ nội, Malaysia đã dựa nhiều vào sự góp mặt của các cầu thủ nhập tịch, trong đó có 7 người đã giúp đội thắng 4-0 Việt Nam. Song, hậu quả từ phán quyết của FIFA đang đe dọa tương lai của đội tuyển này khi các trận sau đó họ bị xử thua trắng 0-3 tại vòng loại.
Datuk James Wong nhấn mạnh rằng, điều quan trọng là phải có tầm nhìn dài hạn: “Chúng ta cần xem trọng các cầu thủ Malaysia sinh trưởng trong nước và tập trung đào tạo họ, thay vì cứ mãi chạy theo những cầu thủ nước ngoài. Thời thế đã thay đổi và chúng ta phải thích nghi, nhưng điều đó không có nghĩa là phải bỏ quên nền móng của chính mình.”
Ông kết luận rằng bóng đá Malaysia cần một chiến lược rõ ràng, hướng tới sự phát triển bền vững dựa trên nội lực, chứ không phải những giải pháp vội vàng, tạm thời để đối phó với từng trận đấu hoặc những thành tích ngắn hạn. Bóng đá đất nước này chỉ thực sự phát triển nếu có sự đầu tư đúng mức vào các cầu thủ trẻ gốc Malaysia và xây dựng một nền tảng vững chắc cho tương lai.