LỪA ĐẢO ĐA CẤP NƠI HỌC SINH, SINH VIÊN TRONG MÙA NHẬP HỌC: CẢNH BÁO VỀ CÁC CÁNH NẮNG TỘI PHẠM
[https://thanhnien.vn/da-cap-lua-dao-o-tphcm-cam-bay-sinh-vien-mua-nhap-hoc-185250907073814014.htm]

Trong những ngày đầu năm học mới, không khí nhập trường rộn ràng cũng là thời điểm các đối tượng lừa đảo đa cấp biến tướng hoạt động rầm rộ. Thạc sĩ, luật sư Đặng Thị Thúy Huyền, đại diện Đoàn luật sư TP.HCM, đã lên tiếng cảnh báo về các dấu hiệu vi phạm pháp luật trong các hoạt động này, đồng thời cảnh báo các em học sinh, sinh viên cần hết sức tỉnh táo trước các chiêu trò lừa đảo tinh vi.

Theo luật sư Huyền, các hành vi điển hình của mô hình đa cấp biến tướng gồm yêu cầu người tham gia phải đặt cọc hoặc mua hàng hóa để có quyền tham gia hoạt động bán hàng; thu nhập chủ yếu dựa vào việc tuyển người mới chứ không phải bán hàng thực tế; thiếu hụt hoặc giả mạo các sản phẩm, thổi giá, quảng cáo quá mức về công dụng; gian dối trong các chính sách trả thưởng, hứa hẹn lợi nhuận siêu to khổng lồ và sử dụng các hội thảo, sự kiện, mạng xã hội để thu hút, mời gọi kiếm tiền dễ dàng. Tất cả những hành vi này đều vi phạm luật pháp và có thể bị xử lý hình sự, hành chính nặng nề.

Trong thực tế, các nhóm đa cấp không phép tại TP.HCM đã hoạt động rất tinh vi. Tại quán cà phê YeYj trên đường Lê Lợi, quận Gò Vấp, khi PV của Báo Thanh Niên đến kiểm tra, nhóm này vội vàng cất toàn bộ giấy tờ, sổ sách, chứng từ trước mặt công an và báo chí. Luật sư Huyền nhấn mạnh, việc yêu cầu người tham gia nộp tiền hoặc mua hàng để được tham gia là hành vi bị cấm tuyệt đối.

Trong điều kiện bị phát hiện, các tổ chức này có thể đối mặt với mức phạt từ 160 đến 200 triệu đồng theo quy định tại nghị định 24 năm 2025. Ngoài xử phạt hành chính, cá nhân hoặc tổ chức vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 217a của Bộ luật Hình sự, với mức phạt tiền từ 500 triệu đến 5 tỉ đồng hoặc tù từ 6 tháng đến 5 năm tù, đặc biệt là khi quy mô mạng lưới hoạt động từ 100 người trở lên hoặc gây thiệt hại lớn về tài chính.

Thực tế đã chứng minh, các vụ việc lừa đảo theo hình thức đa cấp biến tướng không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn làm dấy lên nỗi sợ hãi, khiến nhiều sinh viên bỏ lỡ cơ hội học tập hoặc rơi vào cảnh nợ nần, tuyệt vọng. Đầu năm 2023, hàng loạt sinh viên tại TP.HCM đã gửi đơn cầu cứu Báo Thanh Niên khi bị lừa tham gia các mô hình đa cấp biến tướng, nộp tiền vay mượn, làm giả giấy tờ để chung vốn, rồi sau đó không còn khả năng trả nợ hoặc quay lại trường học.

Chỉ sau một thời gian ngắn, các cơ quan chức năng đã vào cuộc, xử phạt nhiều doanh nghiệp liên quan, thu hồi hàng loạt hoạt động trái phép, đồng thời hoàn trả số tiền đầu tư cho các nạn nhân. Các trường đại học, trung học cũng nhanh chóng cảnh báo sinh viên, phụ huynh về các hình thức lừa đảo kiểu này dựa trên các kết quả điều tra của Báo Thanh Niên.

Một số trường còn tổ chức hội thảo, hướng dẫn sinh viên cách phòng tránh để không trở thành nạn nhân của các mô hình đa cấp biến tướng. Điển hình như trường hợp của Nguyễn Quốc H. và Nguyễn Hà Đan M., cả hai đều bị lừa đầu tư 11 triệu đồng khi nghe theo lời dụ dỗ qua mạng về cơ hội kiếm tiền nhanh, mua thực phẩm chức năng rồi không thể lấy lại vốn.

Trong phản ứng nhanh chóng, lực lượng công an khu vực đã có mặt tại các địa điểm có dấu hiệu hoạt động trái phép để xác minh, làm rõ và bảo vệ quyền lợi người dân. Các sinh viên đều được các cơ quan chức năng hỗ trợ lấy lại khoản tiền đã mất theo đúng quy định pháp luật.

Thạc sĩ, luật sư Đặng Thị Thúy Huyền khuyến cáo mạnh mẽ các em học sinh, sinh viên cần thật sự cẩn trọng khi tham gia các hoạt động tuyển dụng, đầu tư, đặc biệt là các hội thảo miễn phí, lời hứa hão về lợi nhuận siêu khủng. Các em cần đọc kỹ hợp đồng, không ký tên khi có dấu hiệu bất thường, tham khảo ý kiến của thầy cô, người thân, và giữ lại tất cả các chứng cứ để dễ dàng phản ánh, tố cáo khi cần thiết.

Nếu nghi ngờ các mô hình đa cấp biến tướng hoặc bị lừa đảo, các cá nhân, sinh viên có thể liên hệ ngay với cơ quan công an hoặc các cơ quan quản lý như Cục Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng để được hỗ trợ. Báo Thanh Niên luôn sẵn sàng tiếp nhận mọi phản hồi, tố cáo về các hành vi trái pháp luật nhằm kịp thời ngăn chặn các hoạt động lừa đảo, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân và học sinh, sinh viên.