KHỞI SẮC NGUỒN TUYỂN GIÁO VIÊN CÔNG LẬP TẠI TP.HCM: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CHO HỆ THỐNG GIÁO DỤC

Trong nhiều năm qua, nhu cầu tuyển dụng giáo viên (GV) của TP.HCM luôn ở mức cao, với trung bình khoảng 5.000 GV cần tuyển mỗi năm cho các bậc học từ mầm non đến THPT. Tuy nhiên, tỷ lệ GV trúng tuyển chỉ dao động khoảng 50% so với mức cần thiết, thậm chí có môn học còn thiếu ứng viên trầm trọng. Các báo cáo từ Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM ngày càng nêu rõ những khó khăn trong nguồn tuyển dụng này, đặc biệt ở các cấp tiểu học và trung học cơ sở, nơi gặp trở ngại lớn trong tuyển GV các môn âm nhạc, mỹ thuật, tiếng Anh, tin học, thể chất, công nghệ.

Trong kỳ tuyển dụng cho năm học 2025-2026, kết quả chính thức cho thấy đã tuyển được 3.909 GV, chiếm khoảng 68% chỉ tiêu 5.696. Trong đó, khu vực cũ của TP.HCM đã tuyển đủ số lượng GV tiểu học, THCS và THPT cho các môn chính như tiếng Anh, khoa học tự nhiên, thể chất, vật lý, hóa học, sinh học. Tuy nhiên, các khu vực cận kề như Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu vẫn còn thiếu hụt nhân sựỞ nhiều lĩnh vực.

Bà Trần Thị Ngọc Châu, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, nhận xét rằng các môn âm nhạc, mỹ thuật, công nghệ vẫn gặp khó trong tuyển sinh do ít thí sinh đăng ký, nhưng điểm sáng là các vị trí như mầm non, tin học, tiếng Anh có số ứng viên vượt nhu cầu, giúp nâng cao chất lượng tuyển chọn.

Một hiện tượng đáng chú ý từ kỳ tuyển dụng này là xu hướng giáo viên chuyển từ các trường tư nhân sang công lập, với gần 40% GV của các trường nhỏ đã dịch chuyển. Ông Phạm Phúc Thịnh, chuyên gia quản lý giáo dục, cho biết từ năm học 2021-2022, sự dịch chuyển này bắt đầu tăng mạnh, đặc biệt sau dịch Covid-19. Nguyên nhân chính đến từ việc chế độ ưu đãi tại các trường tư suy giảm, trong khi hệ thống công lập đã có sự đổi mới về cơ sở vật chất, chính sách đãi ngộ, và quan trọng là chuyển đổi tư duy quản lý.

Thay đổi trong chính sách và tư duy quản lý đã mở ra nhiều cơ hội cho GV trong các trường công, đồng thời tạo ra thách thức lớn đối với các trường tư thục. Ông Thịnh nhấn mạnh rằng, trước đây, các trường tư có mức thu nhập cao, chính sách ưu đãi lớn, nhưng xu hướng này đã dần phai nhạt từ năm 2021. Các trường công hiện nay đã đầu tư mạnh về cơ sở vật chất và áp dụng các kỹ thuật dạy học tiên tiến, giúp GV có nhiều không gian sáng tạo hơn.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Huyền, chuyên gia đào tạo giáo viên hệ thống quốc tế, phân tích rằng tỷ lệ GV chuyển từ tư sang công trung bình khoảng 20% mỗi năm, ít ảnh hưởng hơn đối với các trường song ngữ và quốc tế do có chính sách lương thưởng, chế độ làm việc linh hoạt và môi trườngkhông quá áp lực. Bà nhận định, sự biến động nhân sự này vừa là thử thách nhưng cũng mở ra cơ hội để các trường tư hoàn thiện hơn về chất lượng và hệ thống đào tạo nội bộ, đảm bảo duy trì cam kết về chất lượng giáo dục.

Các chính sách đãi ngộ hiện nay đã phần nào cân bằng mức lương giữa giáo viên trường tư và công, từ đó giảm bớt chênh lệch lớn như trước. Một GV mới ra trường tại trường tư có thể nhận khoảng 9-10 triệu đồng mỗi tháng, trong khi ở trường công mức lương cơ bản khoảng 5 triệu cộng phụ cấp và chế độ khác, tổng thu nhập khoảng 8-9 triệu đồng. Thậm chí những người từng làm trong lĩnh vực tư thục nay có thể dễ dàng thăng tiến hơn, dễ dàng tiếp cận các vị trí quản lý cao cấp hơn.

Chuyên gia quản lý giáo dục cũng nhận định, việc giữ chân GV lâu dài tại hệ thống công có lợi thế về an ninh nghề nghiệp, trong khi các trường tư với cơ chế linh hoạt và xu hướng tuyển dụng liên tục khiến cơ hội thăng tiến và ổn định của GV tư thục ngày càng mở rộng. Trong khi đó, môi trường làm việc tại các trường tư ngày càng phát triển với chính sách tôn trọng, hỗ trợ và các chế độ đãi ngộ như miễn học phí cho con của GV, xây dựng môi trường văn minh, đồng thuận là điểm cộng lớn thu hút GV.

Việc đổi mới chính sách, cơ chế tuyển dụng, và tư duy quản lý đã giúp cho nguồn tuyển giáo viên tại TP.HCM trở nên sôi động và đa dạng hơn. Trong bối cảnh đó, các trường tư trong tương lai cần tận dụng lợi thế của mình để xây dựng hệ thống đào tạo nội bộ vững chắc, đề ra chính sách thăng tiến rõ ràng nhằm giữ chân nhân tài. Đây chính là cơ hội lớn để hệ thống tư nhân hoàn thiện và phát triển, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện tại thành phố năng động nhất nước.