DỰ THẢO ĐỀ ÁN CHUYỂN ĐỔI XE 2 BÁNH TỪ XE XĂNG SANG XE ĐIỆN TẠI TP.HCM: BƯỚC ĐẦU ĐỂ TỐI ƯU GIAO THÔNG XANH VÀ THANH NIÊN HƠN

Ngày càng nhiều ý kiến ủng hộ việc chuyển đổi phương tiện vận tải hai bánh tại TP.HCM nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, giảm ô nhiễm môi trường. Chính quyền thành phố đã đề ra lộ trình rõ ràng để thúc đẩy quá trình này, bắt đầu từ năm 2026.

LỘ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI RỌ RÀNG VỚI NHỮNG MÚC KHÓ KHĂN

Theo dự thảo đề án, từ tháng 1.2026, TP.HCM sẽ cấm đăng ký mới phù hiệu cho các tài xế xe máy xăng muốn tham gia cung cấp dịch vụ qua các nền tảng gọi xe công nghệ. Đồng thời, từ tháng 1.2027, xe xăng sẽ bị hạn chế hoạt động trong giờ cao điểm tại những vùng phát thải thấp của thành phố. Tới năm 2028, chính sách kiểm soát khí thải sẽ càng thắt chặt hơn. Chính thức, từ tháng 12.2029, toàn bộ xe xăng sẽ bị cấm hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ gọi xe công nghệ tại TP.HCM.

NHIỀU NGƯỜI ĐỒNG ĐỘI VỚI Ý TƯỞNG CHUYỂN ĐỔI, NHẤT LÀ NHÂN VIÊN CÔNG NGHỆ

Trung bình mỗi tháng, các tài xế công nghệ kiếm được khoảng 8,7 triệu đồng, mức thu nhập đủ để có thể xem xét chuyển đổi sang xe điện. Họ không chỉ tiết kiệm được 1-1,3 triệu đồng mỗi tháng nhờ chi phí nhiên liệu và bảo trì thấp hơn xe xăng, mà còn góp phần bảo vệ môi trường khi sử dụng phương tiện sạch sẽ, êm ái.

TẠI SAO TÀI XẾ CÔNG NGHỆ ĐƯỢC “CHỌN MẶT GỬI VÀNG”?

Theo Viện Nghiên cứu và phát triển TP.HCM (HIDS), có năm lý do chính khiến nhóm này được ưu tiên:

1. Mức độ phát thải cao nhất: Với mỗi ngày di chuyển 80-120 km, tài xế công nghệ góp phần lớn vào lượng khí thải đô thị. Việc chuyển đổi xe của họ sẽ giảm đáng kể ô nhiễm.

2. Hiệu ứng lan tỏa: Họ là nhóm di chuyển nhiều nhất, tiếp xúc trực tiếp với cộng đồng, hình thành nhận thức xanh trong xã hội.

3. Tiết kiệm chi phí: Điện rẻ hơn xăng 80%, đồng thời chi phí bảo trì ít hơn, giúp tài xế có thêm thu nhập sau chi phí sinh hoạt.

4. Nhu cầu giám sát và triển khai dễ dàng: Các nền tảng công nghệ như Grab, Be… giúp chính quyền theo dõi, thống kê, và thúc đẩy chuyển đổi hiệu quả.

5. Hạ tầng đã chuẩn bị sẵn sàng nhưng cần chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn: Các nhà sản xuất xe điện như VinFast, Selex, Datbike đã phát triển dòng xe phù hợp, nhưng khó khăn trong tiếp cận vốn vẫn là rào cản lớn.

CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ TĂNG ĐỘT PHÁ CHO TÀI XẾ CẦN THIẾT

Với mức thu nhập trung bình 8,7 triệu đồng/tháng của các tài xế, việc mua xe điện là một khoản đầu tư lớn. Đặc biệt, nhiều tài xế ngoại tỉnh đến TP.HCM làm việc, dẫn đến những khó khăn về tài chính và thủ tục.

Để tháo gỡ, HIDS đề xuất các chính sách miễn thuế VAT, miễn phí trước bạ, hỗ trợ vay ưu đãi, giảm giá theo hình thức trừ trực tiếp vào hóa đơn mua xe hoặc pin, cùng các chính sách bảo hành, bảo hiểm pin và thu nhập. Cụ thể, hỗ trợ từ 3 đến 4 triệu đồng phí mua pin thứ hai nhằm giảm gánh nặng khấu hao xe.

LỢI ÍCH KINH TẾ CỦA CHUYỂN ĐỔI XE ĐIỆN

Việc chuyển đổi không chỉ giúp tài xế tiết kiệm chi phí nhiên liệu, mà còn nâng cao hình ảnh, góp phần thay đổi nhận thức cộng đồng về giao thông đô thị xanh. Những tài xế sử dụng xe điện rõ nét, vận hành êm ái sẽ tạo tự tin và thu hút người dân lựa chọn phương tiện sạch.

HỆ SINH THÁI XE ĐIỆN TĂNG CỨNG VÀO THỰC CHIẾN

Theo HIDS, để quá trình chuyển đổi thành công, cần có các gói hỗ trợ tài chính toàn diện, đặc biệt là đối với nhóm tài xế ngoại tỉnh. Đây là những người gặp khó khăn trong tiếp cận vốn, không có tài sản đảm bảo, nên các chính sách ưu đãi cần thiết kế phù hợp. Sẽ có các gói vay ưu đãi, chính sách hỗ trợ mua pin, bảo hiểm thu nhập và các chương trình giảm giá nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các tài xế chuyển đổi.

Chuyến hành trình chuyển đổi phương tiện hai bánh tại TP.HCM đang từng bước trở thành hiện thực, phù hợp với chiến lược phát triển đô thị thông minh, hướng tới kinh tế xanh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng. Chính quyền và doanh nghiệp đều chung tay, tạo nên một hệ sinh thái mới, bền vững, thúc đẩy TP.HCM trở thành đô thị xanh, hiện đại và thân thiện hơn.