CẠNH TRANH GIỮA CÔNG NGHỆ AI VÀ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ XE MÁY CŨ

Ứng dụng công nghệ camera AI đã bắt đầu được triển khai để nâng cao hiệu quả kiểm soát phương tiện giao thông, đặc biệt trong các hoạt động phạt nguội. Theo thiếu tướng Nguyễn Văn Mừng, Cục phó Cục CSGT Bộ Công an, việc này giúp phát hiện các xe vi phạm 24/7 với độ chính xác cao. Tuy nhiên, việc xác định chủ sở hữu của các chiếc xe máy cũ, đã qua nhiều chủ hoặc bị phá dỡ, vẫn gặp nhiều khó khăn do dữ liệu đăng ký không còn chính xác hoặc đầy đủ.

Các xe máy cũ, nhiều trong số đó đã rơi vào tình trạng hư hỏng nặng, thậm chí còn được bán vào đồng nát hoặc đã bị phá dỡ, qua nhiều đời chủ hoặc chủ đã mất hoặc ra nước ngoài sinh sống. Điều này khiến cho việc “sang tên” và xác định chủ sở hữu gặp nhiều trở ngại. Bên cạnh đó, người dân còn ngần ngại trong việc cập nhật lại giấy tờ đăng ký xe mới, do lo ngại thủ tục phức tạp hoặc chi phí cao.
Ảnh hưởng của vấn đề này khiến nhiều phương tiện lưu thông trên đường không rõ chủ sở hữu, gây khó khăn cho công tác quản lý và xử lý vi phạm giao thông.

Trong kế hoạch đến năm 2025, Cục CSGT sẽ phối hợp với công an các địa phương rà soát, loại bỏ khỏi hệ thống các phương tiện không còn lưu thông, đồng thời cập nhật dữ liệu đăng ký, mã định danh chủ xe và lái xe. Đến cuối năm nay, toàn bộ dữ liệu dự kiến sẽ được làm sạch, đầy đủ và chính xác để phục vụ công tác quản lý.

Trong quá trình thí điểm, camera AI đã được lắp đặt tại phố Phạm Văn Bạch (Hà Nội) và trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai. Sau thành công ban đầu, dự kiến hàng ngàn camera AI sẽ được lắp đặt trên toàn quốc nhằm tăng cường khả năng giám sát và xử lý vi phạm.

Tại sao người dân vẫn e dè trong việc sang tên xe máy?
Một số người dân, đặc biệt ở tỉnh lẻ, vẫn còn gặp khó khăn trong việc làm thủ tục sang tên chính chủ do xe đã qua nhiều đời chủ, mua bán sang tay. Bà Minh Nghĩa, độc giả của báo, cho biết: “Có nhiều xe máy đã qua nhiều chủ, việc đăng ký mới thực sự không dễ dàng, nhiều khi phải chờ đợi hoặc lo chi phí cao.” Một người khác, MQT, giải thích: “Người dân chưa có nhà ở các đô thị lớn, muốn mua một chiếc xe để đi làm, nhưng chưa đăng ký được nơi tạm trú, nên chọn cách mua xe cũ để có biển số sẵn.”

Các chuyên gia cũng đề xuất các biện pháp thúc đẩy nhanh chóng, dễ dàng hơn trong việc sang tên xe máy. Quang Điền cho rằng: “Cần mở cơ chế đăng ký online để thuận tiện cho người dân, hạn chế thủ tục rườm rà, kéo dài.” Thịnh Lê đồng tình: “Chính quyền nên hỗ trợ miễn phí hoặc giảm phí sang tên để khuyến khích người dân chủ động cập nhật thông tin.”

Tăng cường kiểm soát và làm sạch dữ liệu
Một câu hỏi lớn được đặt ra: Làm thế nào để kiểm soát được các xe không chính chủ hoặc đã hết hạn đăng ký? Bà Tiến Hoàng Văn bày tỏ: “Việc kiểm tra và xác thực các xe này còn khó khăn, vì dữ liệu chưa sạch, chưa đầy đủ.” Trong khi đó, ông Mạc Văn Cẩm nhấn mạnh: “Chính sách bắt buộc sang tên, chuyển quyền đúng quy trình là cần thiết. Người đứng tên đăng ký xe phải gánh trách nhiệm, và việc bán xe cần thực hiện hợp pháp.”

Để nâng cao hiệu quả, các chuyên gia khuyến nghị tập trung vào tuyên truyền ý thức pháp luật, nâng cao nhận thức của người dân về việc đăng ký, sang tên xe đúng kỹ thuật. Ông Đào Xuân Ước nhấn mạnh: “Không nên quá đặt nặng xử phạt, mà cần thúc đẩy sự tự giác của người dân trong việc làm sạch dữ liệu xe và chấp hành luật lệ giao thông.” Theo ông, giải pháp lâu dài là cộng hưởng giữa công nghệ, pháp luật và ý thức cộng đồng để giảm thiểu nhiều vi phạm và tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý phương tiện.