PHÁT HIỆN LĂNG MỘ 2.500 TUỔI: HỦ TỤC TÀN BẠO VÀ BẢO VẬT VÔ GIÁ ĐÁNG NGHIÊNG NGHỊNH
Năm thập kỷ trôi qua kể từ ngày phát hiện, lăng mộ Tăng Hầu Ất vẫn giữ vững vị trí trong danh sách những khám phá khảo cổ gây chấn động và ám ảnh nhất của Trung Quốc. Không chỉ chứa đựng hơn 15.000 hiện vật quý giá, nơi đây còn hé lộ một bí mật ghê rợn về tục lệ tùy táng man rợ: 21 hài cốt thiếu nữ bị chôn sống xung quanh cỗ quan tài nặng tới 7 tấn của vị quân chủ.
KHOA KHÁM KHẢO ĐẾN TỪ HỤT KHÓI THUỞ ĐẦU
Vào cuối thập niên 1970, trong quá trình mở rộng khu vực xây dựng nhà máy tại Lôi Cổ Ôn, thành phố Tùy Châu, tỉnh Hồ Bắc, các công nhân đã bất ngờ phát hiện dấu hiệu bất thường của đất đá dẫn đến một khai quật khảo cổ thuộc dạng lớn. Các nhà nghiên cứu phải huy động toàn bộ sức lực để tiếp cận kho báu cổ xưa này. Việc đào xuyên qua lớp đá lớn, cạy 47 phiến đá khổng lồ và xuyên qua lớp than củi dày nhằm chống trộm mộ của tổ tiên xưa đã cho thấy kỹ thuật phòng ngự tinh vi của người xưa.
HÀI CỐT VÀ KHO BÁU GIAN NAN BẤT BẬT
Cuối cùng, một lăng mộ rộng tới 220 mét vuông, bị ngập tràn nước lũ, đã lộ diện. Chính lớp nước và bùn than khép kín nơi đây như một thủy mộ tự nhiên, giữ gìn các di vật gần như nguyên vẹn qua hàng nghìn năm. Sau khi tháo nước, cảnh tượng khiến toàn đoàn khảo cổ sửng sốt chính là 21 cỗ quan tài nhỏ nổi lên mặt nước, bên trong là hài cốt của những cô gái trẻ, tuổi từ 13 đến 26, nằm xung quanh cỗ quan tài khổng lồ của Tăng Hầu Ất. Phân tích xương cho thấy dấu hiệu thoái hóa ở bàn chân, gợi ý họ có thể từng là vũ công hoặc nhạc công cung đình.
TỘI ÁC TÀN BẠO VÀ HỦ TỤC TÙY TÁNG
Thông qua các bước khai quật, các nhà khảo cổ đặt ra giả thuyết rằng, sau khi Tăng Hầu Ất qua đời, những cô gái này, có thể là vũ công hoặc nhạc công, đã phải chấp nhận số phận tàn khốc của tục lệ tùy táng. Theo đó, họ bị chôn sống hoặc giết chết để phục vụ chủ nhân ở thế giới bên kia. Đây là hủ tục ghê sợ của Trung Quốc cổ đại, mãi đến triều nhà Thanh mới bị bãi bỏ và cấm đoán.
CỔNG THẦN VÀ CẤU TRÚC KỸ LƯỠNG
Ở phần dưới, chiếc quan tài chính bằng gỗ, nặng 7 tấn, nằm sâu trong bùn lầy, đã trở thành biểu tượng của sự kỳ diệu. Các chuyên gia phải dùng cần cẩu để di chuyển cỗ quan tài này – là cỗ quan tài cổ nặng nhất từng được khai quật trên thế giới. Đặc biệt, có một cửa nhỏ ở mặt bên, được cho là lối đi để linh hồn của Tăng Hầu Ất ra vào, thể hiện ý niệm về đời sống tâm linh phức tạp của người xưa.
GIÁ TRỊ KHẢO CỔ VÀ NGHỆ THUẬT VÔ SONG
Mặc dù gây ấn tượng mạnh từ sự man rợ của tục lệ tùy táng, giá trị khảo cổ và nghệ thuật của lăng mộ Tăng Hầu Ất là điều không thể phủ nhận. Khoảng hơn 15.000 hiện vật được khai quật gồm các đồ đồng, gỗ sơn mài, vàng, ngọc, vũ khí và xe ngựa. Trong số đó, nổi bật nhất là Bộ Chuông Đồng Tăng Hầu Ất – một bộ chuông gồm 65 chiếc, được xem là bộ nhạc cụ đồng lớn nhất và tinh xảo nhất lịch sử. Sản phẩm đúc đồng này sở hữu khả năng phát ra hai âm thanh khác biệt cùng lúc, cách nhau một quãng ba, thể hiện kỹ thuật hoàn hảo về luyện kim và âm nhạc của người Trung Quốc cổ đại.
Ngoài ra, các hiện vật khác như ngọc bội long phượng 16 chi tiết và tượng hạc sừng nai bằng đồng cũng là minh chứng cho sự giàu có và tinh xảo trong thủ công của thời kỳ này. Đặc biệt, những di vật uy nghiêm và đồ trang sức này mang đến cái nhìn sâu sắc về cuộc sống văn minh rực rỡ cách đây khoảng ba nghìn năm.
KẾT LUẬN
Việc khai quật lăng mộ Tăng Hầu Ất không chỉ mở ra một trang sử bí ẩn về hủ tục tùy táng tàn bạo mà còn làm nổi bật giá trị văn hóa, nghệ thuật cổ đại vô song của Trung Quốc. Những hiện vật quí giá cùng cấu trúc kỹ lưỡng của công trình nghiên cứu này đã trở thành một trong những điểm sáng tỏa sáng trong làng khảo cổ thế giới.