NHÀ CỔ BÌNH THỦY 150 TUỔI – KHO TÀNG VĂN HÓA VÀ CHỐT CHẶT HƠN CẢ TRÊN MÀN ẢNH

Nằm rải rác bên dòng phù sa sông Hậu, căn nhà cổ Bình Thủy ngày càng chứng minh giá trị của một di sản kiến trúc sống động, phản ánh rõ nét tâm hồn và quá trình phát triển của miền Tây sông nước. Từ những câu chuyện lịch sử đến những lớp bụi mòn của thời gian, nơi đây không chỉ là chứng nhân của quá khứ mà còn là địa điểm sáng giá trong giới làm phim và nghệ thuật.

LỊCH SỬ HÀNH TRÌNH XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN

Chặng đường hình thành của căn nhà bắt đầu từ năm 1870, khi ông Dương Văn Vị xây lên ngôi nhà 5 gian bằng gỗ quý tại mảnh đất này. Đến đầu thế kỷ 20, con trai ông Vị, Dương Chấn Kỷ, đã quyết định xây dựng lại toàn bộ công trình. Công trình hoàn thành vào năm 1911, mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống Nam Bộ.

KIẾN TRÚC VÀ NGHỆ THUẬT PHỐI HỢP ĐA PHONG CÁCH

Nhìn từ bên ngoài, căn nhà dài 22 mét, rộng 16 mét gồm ba phần rõ rệt: nhà trước dành cho tiếp khách, nhà giữa là nơi thờ cúng, và nhà sau thường dành cho khách nữ. Bộ khung gồm 24 cột gỗ căm xe cao từ 4 đến 6 mét, tạo nên một kết cấu vững chắc và thanh thoát.

Trong quá trình xây dựng, chủ nhà đã áp dụng nhiều “tuyệt chiêu” dân gian để bảo vệ và trang trí. Theo lời giới thiệu, trước khi lát nền bằng gạch bông, người ta rắc một lớp muối hột dày 10cm để xua đuổi côn trùng và tà khí. Tường gạch được kết bằng vôi ô dước pha trộn với cát, vỏ sò và nhựa cây, giúp tăng khả năng chống thấm. Trần nhà được lợp bởi ngói 3 lớp, lớp dưới phủ lớp vôi trắng, mang lại cảm giác sáng sủa, nhẹ nhàng.

Phối cảnh kiến trúc giao thoa giữa truyền thống và hiện đại

Mặt tiền căn nhà nổi bật với những họa tiết trang trí theo lối Tây phương, thể hiện rõ nét qua các nội thất và vật dụng trang trí. Nền lát gạch bông nhập từ Pháp, đèn treo phong cách châu Âu, bộ bàn ghế theo kiểu Louis XV đã tạo nên một không gian pha trộn giữa phương Tây và Đông phương. Đặc biệt, chân dung chủ nhân Dương Chấn Kỷ, đúc bằng sành tráng men, là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo thời cuối thế kỷ 19.

Tuy nhiên, nội thất trong nhà vẫn giữ nguyên nét trang trọng, giữ gìn giá trị thuần Việt. Hệ thống bao lam chạm khắc mai, lan, cúc, trúc cùng những hoa văn về vật thể và trái cây đã tạo nên không gian thờ cúng thiêng liêng và trang nghiêm.

GIÁ TRỊ VĂN HÓA VỚI NHIỀU ĐỒ ĐỒ CỐ

Trong lớp bụi thời gian, căn nhà còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị lịch sử như đèn dầu Pháp thế kỷ 18 cao hơn 3 mét, bộ trà Tùng Đình, bộ Ngũ Liễu, cùng những chén Tuyên Đức hơn 500 năm tuổi. Những hiện vật này góp phần làm phong phú thêm cho bức tranh văn hóa của căn nhà cổ.

Địa điểm từng trở thành bối cảnh cho nhiều bộ phim nổi tiếng, trong đó có phim Ngày Tình nổi tiếng của đạo diễn J. J. Annaud, cùng các tác phẩm khác như Những nẻo đường phù sa hay Công tử Bạc Liêu. Không chỉ là một công trình kiến trúc, căn nhà còn là một phần của nền điện ảnh và nghệ thuật của Việt Nam.

NHỮNG HỒI ỨC KHÔNG THỂ PHÁO PHỦ

Căn nhà cổ Bình Thủy không đơn thuần là nơi lưu giữ kiến trúc, mà còn là một biểu tượng của bản sắc văn hóa miền Tây. Sự hòa quyện giữa nét đẹp truyền thống, phong cách phương Tây, cùng giá trị lịch sử và nghệ thuật đã giúp nơi đây bền vững qua thập kỷ, trở thành một điểm đến không thể bỏ qua đối với giới sưu tầm, nghiên cứu và du khách yêu thích khám phá.

Với lịch sử lâu đời, giá trị nghệ thuật và ý nghĩa văn hóa đặc biệt, nhà cổ Bình Thủy xứng đáng trở thành một di sản sống, giữ mãi những câu chuyện và tinh thần của miền sông nước trong lòng người Việt.