GIÁO DỤC VIỆT NAM ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI, HƯỚNG TẢI PHÁT TRIỂN ĐẾN NĂM 2045
Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của thế giới, ngành giáo dục Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, từ mở rộng quy mô sang đổi mới căn bản, toàn diện, nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và xây dựng nền giáo dục hiện đại. Các chính sách và sự kiện quan trọng liên tục được triển khai để hướng tới mục tiêu cao nhất: đưa đất nước vào nhóm các quốc gia hàng đầu về giáo dục vào năm 2045.
GIAI ĐOẠN ĐẦU: ĐẦU TƯ VÀ MỞ RỘNG QUY MÔ
Những năm đầu của thế kỷ 21, giáo dục Việt Nam chủ yếu tập trung vào mở rộng quy mô, xác định chiến lược xã hội hóa và phổ cập kiến thức. Từ năm 2000, quốc gia đã hoàn thành phổ cập tiểu học và xóa mù chữ, cùng với việc đạt chuẩn phổ cập trung học cơ sở vào năm 2010. Đồng thời, chương trình và sách giáo khoa mới được triển khai từ năm 2002, tạo nền móng vững chắc cho hệ thống giáo dục.
Giai đoạn này cũng chứng kiến sự ra đời của Luật Giáo dục 2005, mở cửa cho các mô hình dân lập, tư thục, thúc đẩy xã hội hóa. Trong lĩnh vực đại học, các tiêu chuẩn kiểm định chất lượng bắt đầu hình thành, bước đầu xây dựng hệ thống đảm bảo chất lượng đạt chuẩn quốc tế.
ĐỔI MỚI CĂN BẢN VÀ CẠNH TRANH QUỐC TẾ
Từ năm 2011 đến 2020, ngành giáo dục chuyển hướng sang đổi mới căn bản toàn diện. Chính sách ưu tiên ngân sách chi cho GD tối thiểu 20% tổng chi ngân sách nhà nước theo Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương đã làm rõ vai trò quan trọng của giáo dục trong chiến lược phát triển đất nước. Nhiều chương trình đổi mới như chương trình giáo dục phổ thông 2018, sách giáo khoa xã hội hóa, hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp bắt buộc, đã giúp phát huy năng lực, phẩm chất người học.
Trong bối cảnh đó, luật Giáo dục 2019 được ban hành nhằm thể chế hóa các chính sách, cập nhật quy chuẩn về chương trình, sách giáo khoa, chuẩn giáo viên, chính sách hỗ trợ đối tượng khó khăn. Hội nhập quốc tế và chuyển đổi số trở thành động lực thúc đẩy phát triển giáo dục, thúc đẩy liên kết quốc tế và xây dựng kho học liệu số.
TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2025 VÀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN
Dự kiến đến năm 2025, hệ thống giáo dục sẽ hình thành mạng lưới đồng bộ từ mầm non đến sau đại học, đa dạng hình thức và tiệm cận các chuẩn mực quốc tế và khu vực. Các quyết sách lớn sẽ được triển khai, như việc ban hành và thực thi các luật mới, xây dựng chính sách miễn học phí, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-5 tuổi.
Chủ trương này nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ lãnh đạo cấp cao; Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh rằng cần tập trung tối đa nguồn lực để thúc đẩy phát triển giáo dục, xây dựng các cơ chế, hạ tầng hiện đại, đồng thời nâng cao năng lực quản lý và đội ngũ cán bộ ngành.
CÁC ĐƯƠNG LƯỢNG CHÍNH VÀ NHIỆM VỤ LỚN TRONG TƯƠNG LAI
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn khẳng định ngành giáo dục đang đối mặt với các nhiệm vụ lớn: xây dựng, triển khai các luật mới như luật Nhà giáo, luật Sửa đổi Luật Giáo dục, đẩy mạnh thực hiện các nghị quyết về hiện đại hóa GD-ĐT, miễn học phí và mở rộng phổ cập.
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh rằng các quyết sách lớn sẽ tập trung vào chính sách đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong ngành. Ông khẳng định rằng “Sứ mệnh của chúng ta rất lớn mà không phát triển được là có lỗi lớn.”
Chính sách chiến lược của đảng và chính phủ
Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 71, đặt ra mục tiêu đến năm 2045, giáo dục Việt Nam trở thành hệ thống quốc dân hiện đại, công bằng, chất lượng cao, nằm trong nhóm 20 quốc gia dẫn đầu thế giới về giáo dục. Các nhiệm vụ trọng tâm gồm chuyển đổi số toàn diện, phát triển công nghệ, trí tuệ nhân tạo, hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đồng thời phân bổ tối thiểu 20% ngân sách nhà nước cho lĩnh vực GD.
Trong đó, mục tiêu đến năm 2035, ít nhất hai trường đại học của Việt Nam sẽ nằm trong top 100 thế giới, đồng thời có ít nhất 8 cơ sở giáo dục thuộc nhóm 200 trường hàng đầu châu Á. Đến năm 2045, ngành GD dự kiến đạt chuẩn quốc tế, dẫn đầu về chất lượng và công bằng, góp phần đưa quốc gia vào nhóm những nền giáo dục hàng đầu thế giới.
Tổng thể, ngành giáo dục Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuẩn bị mạnh mẽ cho cuộc cách mạng giáo dục, với cam kết tập trung đổi mới toàn diện. Từ quy mô mở rộng, cải cách cấu trúc đến đổi mới chính sách và chuyển đổi số, tất cả đều hướng về mục tiêu cuối cùng: xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và hội nhập quốc tế của đất nước trong thập kỷ tới.