Chính phủ Mỹ sắp đóng cửa sau thất bại của Thượng viện trong việc thông qua ngân sách tạm thời

Vào tối ngày 30.9, Thượng viện Mỹ đã không thể duyệt dự luật ngân sách tạm thời nhằm giữ cho chính phủ hoạt động đến cuối tháng 10. Theo tờ The Guardian, dự luật do đảng Dân chủ soạn thảo chỉ nhận được 47 phiếu ủng hộ, trong khi phe Cộng hòa bỏ phiếu chống, với 53 phiếu.

Việc không thông qua ngân sách dẫn đến chính phủ Mỹ phải đóng cửa từ trưa ngày 1.10. Trước đó, một dự luật khác do đảng Cộng hòa đề xuất, đã được Hạ viện thông qua với 55 phiếu thuận nhưng không đủ để vượt qua các tiêu chuẩn cần thiết. Lần này, sự khác biệt chủ yếu nằm ở vấn đề y tế, khi đảng Dân chủ yêu cầu bổ sung các khoản trợ giá chăm sóc sức khỏe vào dự luật, trong khi đảng Cộng hòa nhấn mạnh vấn đề này nên được giải quyết riêng.

Việc chính phủ đóng cửa dự kiến sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động của các dịch vụ không thiết yếu, khiến hàng trăm ngàn công chức và viên chức tạm thời không được nhận lương, đồng thời nhiều phúc lợi xã hội bị gián đoạn. Giám đốc Văn phòng Quản lý hành chính và Ngân sách Mỹ (OMB), Russell Vought, đã gửi thông báo bắt đầu thực hiện kế hoạch đóng cửa một cách trật tự, đồng thời cáo buộc đảng Dân chủ gây ra tình hình này. Ông cũng cảnh báo chưa rõ thời gian chính phủ sẽ bị ngưng hoạt động.

Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ cho các nhân viên liên bang nghỉ việc và cắt giảm một số chương trình do phe Dân chủ ủng hộ. Nhà Trắng xem đây là cơ hội để thu hẹp quy mô chính phủ thông qua thiếu hụt ngân sách, khác xa các lần đóng cửa trước đó chỉ nhằm tạm dừng thanh toán lương.

Theo Reuters, từ năm 1981 đến nay, quốc hội Mỹ đã 15 lần để chính phủ ngừng hoạt động, chủ yếu kéo dài từ 1 đến 2 ngày. Ngày dài nhất là vào năm 2018, khi đợt đóng cửa diễn ra liên tục 34 ngày dưới thời ông Trump, dẫn đến khoảng 800.000 nhân viên liên bang phải nghỉ việc tạm thời mà không nhận lương.

Theo ước tính của Văn phòng Ngân sách quốc hội Mỹ, mỗi ngày chính phủ đóng cửa sẽ ảnh hưởng tới khoảng 750.000 nhân viên liên bang bị cho nghỉ việc tạm thời. Các dịch vụ thiết yếu như an sinh xã hội, y tế, di trú hay kiểm soát không lưu vẫn tiếp tục hoạt động, nhưng nhiều dịch vụ khác có thể bị trì hoãn hoặc gián đoạn.

Trong khi đó, Viện Smithsonian cho biết các bảo tàng, trung tâm nghiên cứu và vườn thú quốc gia của họ sẽ duy trì hoạt động ít nhất đến ngày 6.10 dựa trên ngân sách của các năm trước. Các công viên quốc gia gần như vẫn mở cửa nếu chính phủ ngừng hoạt động, nhưng khoảng hai phần ba nhân viên của Cơ quan Công viên quốc gia sẽ bị tạm nghỉ việc.