NHẬT BẢN và NGA: MỤC TIÊU TIẾP CẬN HÒA BÌNH TRONG BỐI CẢNH ĐỘC ĐÁO

Quan hệ giữa Nhật Bản và Nga hiện nay đang rơi vào trạng thái nhiều khó khăn, nhưng chính phủ Nhật Bản vẫn kiên trì theo đuổi mục tiêu giải quyết tranh chấp lãnh thổ phía Bắc và hướng tới ký kết hiệp ước hòa bình. Trong bài phát biểu chính sách trước Quốc hội ngày 24.10, bà Sanae Takaichi, Thủ tướng Nhật Bản, nhấn mạnh: chính sách của Nhật là tập trung vào việc giải quyết vấn đề này, qua đó thúc đẩy tiến trình ký kết hiệp ước hòa bình với Nga.

Chính phủ Nhật Bản cũng tái khẳng định phản đối mạnh mẽ các hành động của Nga trong cuộc xung đột Ukraine, thể hiện qua những chỉ trích của Tokyo đối với Moscow, theo thông tin từ TASS.

Phản ứng từ phía Nga về tuyên bố của Nhật Bản được thể hiện qua phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 24.10. Ông bày tỏ Nga hoan nghênh mong muốn đối thoại từ chính phủ Nhật Bản và ủng hộ việc ký kết hiệp ước hòa bình. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng các hành động “không thân thiện” của các chính phủ tiền nhiệm Nhật Bản, bao gồm việc tham gia các biện pháp trừng phạt do phương Tây đưa ra, đã làm gần như tê liệt hợp tác song phương. Theo ông Peskov, khả năng đối thoại giữa hai quốc gia đã gần như không còn do lập trường của Nhật Bản trong những năm gần đây.

Nỗ lực ký kết hiệp ước hòa bình giữa Nga và Nhật Bản đã kéo dài từ sau Thế chiến II, nhưng vẫn gặp nhiều trở ngại, đặc biệt là tranh chấp về quần đảo nam Kuril, mà Nhật Bản gọi là vùng lãnh thổ phương Bắc. Từ năm 2022, Nhật Bản đã thực hiện nhiều lệnh trừng phạt chống Nga, dẫn đến Moscow đình chỉ các cuộc đàm phán hòa bình với Tokyo. Nga còn rút khỏi các hoạt động đàm phán về hợp tác kinh tế chung tại phía nam quần đảo Kuril và cấm Tokyo gia hạn tư cách đối tác trong lĩnh vực của Hiệp tác biển Đen.

Trước bối cảnh đó, Đại sứ Nga tại Nhật Bản Nikolay Nozdryov đã lên tiếng nghiêm túc về tình hình quan hệ song phương, cho rằng Tokyo đã chọn cách cắt đứt gần như hoàn toàn các kênh liên lạc quan hệ, khi việc đứng về phe chiến dịch chống Nga do phương Tây dẫn dắt đã khiến các đối thoại bị đóng băng.

Trong bối cảnh phức tạp này, các cố gắng của hai quốc gia hướng tới hòa bình vẫn còn dang dở, phản ánh rõ ràng những đòi hỏi và thách thức của thời đại mới trong quan hệ quốc tế.