NHIỀU TRƯỜNG ĐH CHƯA ĐẠT 50% SINH VIÊN TỐT NGHIỆP ĐÚNG HẠN – NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP CHƯA ĐƯỢC CHỈ RỐI

NHỮNG SỐ LIỆU ĐÁNG NHỨC: TỶ LỆ SINH VIÊN TỐT NGHIỆP ĐÚNG HẠN RẤT THẤP

Trong vài năm trở lại đây, nhiều trường đại học công lập và tư thậm chí có đầu vào cao vẫn ghi nhận tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn rất thấp. Các số liệu công khai từ các trường cho thấy, tỷ lệ này thường chưa đến 50%, đặc biệt là ở nhóm ngành kỹ thuật và công nghệ.

Tại trường ĐH Quốc tế TP.HCM, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn trong năm 2023 chỉ đạt 24,9%, đến năm 2024 đã nâng lên thành 48,6%. Trong khi đó, Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM có tỷ lệ này từ gần 25% vào 2022, lên hơn 31% năm 2023 và hơn 41% năm 2024. Các trường khác như ĐH Công nghệ thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM), ĐH Công thương TP.HCM, ĐH Sư phạm TP.HCM cũng ghi nhận các con số này chỉ dao động từ 40-63%.

Dù có trường đạt hơn 70% như ĐH Luật TP.HCM (74,36%) hay ĐH Kinh tế TP.HCM (74,6%) thì tỷ lệ này gần như là ngoại lệ. Thậm chí năm 2023, tỷ lệ sinh viên đúng hạn của nhiều trường này cũng chỉ khoảng 50%. Các trường trong nhóm tư thục như ĐH Quốc tế Sài Gòn, ĐH Công nghệ Sài Gòn hay ĐH Văn Lang cũng không mấy khả quan, tỷ lệ này đa phần trong khoảng 37-54%.

NGUYÊN NHÂN TẠI SAO TỶ LỆ SINH VIÊN TỐT NGHIỆP ĐÚNG HẠN THẤP?

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến đặc thù của các ngành kỹ thuật, công nghệ. Thạc sĩ Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông Trường ĐH Công thương TP.HCM, phân tích: “Ngành kỹ thuật học khó hơn, yêu cầu thực hành nhiều hơn, năng lực ngoại ngữ cũng hạn chế hơn. Trình độ tiếng Anh của sinh viên ngành này thường chưa đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra, dẫn đến việc kéo dài thời gian học tập”. Thạc sĩ Sơn cho biết, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn của ngành kỹ thuật công nghệ ở trường ông khoảng 55-60%.

Ngoài ra, các lý do khác bao gồm kế hoạch học tập không phù hợp, nợ môn, đặc biệt là chuẩn tiếng Anh đầu ra, hoặc sinh viên đi làm thêm quá nhiều, ảnh hưởng tới việc học. Tiến sĩ Võ Văn Tuấn, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Văn Lang, nhận định nguyên nhân chính là nợ chuẩn đầu ra tiếng Anh (thường đặt ra là 6.0 IELTS).

Trong các trường công lập như Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM), tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn chỉ khoảng 50-60%. Ông Bùi Hoài Thắng, Trưởng phòng Đào tạo, nói rõ: “Nguyên nhân chính là thái độ học chểnh mảng, thiếu mục tiêu, kỹ năng và phương pháp học chưa phù hợp”. Nhiều sinh viên còn vay mượn, đi làm thêm quá đà khiến quá trình học bị gián đoạn hoặc nợ môn nhiều.

TÁC ĐỘNG VẬY NÀO TỪ VIỆC TỐT NGHIỆP TRỄ HẠN?

Chuyên gia cảnh báo, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp trễ hạn không chỉ ảnh hưởng đến quy trình tuyển sinh của các trường trong các năm tiếp theo mà còn tác động trực tiếp đến cơ hội nghề nghiệp của sinh viên, chi phí đào tạo tăng lên, và làm gia tăng áp lực tâm lý cho bản thân cùng gia đình. Nhiều sinh viên phải đối mặt với nợ môn, kéo dài thời gian học, gây ảnh hưởng tới quá trình phát triển cá nhân.

NHỮNG GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO TỶ LỆ TỐT NGHIỆP ĐÚNG HẠN

Theo các chuyên gia, để cải thiện tình hình này, các trường cần có các biện pháp sát sao như theo dõi, tư vấn, hỗ trợ học tập; xây dựng các giải pháp về tài chính giúp sinh viên toàn tâm toàn ý cho việc học. Thêm vào đó, sinh viên cần chủ động tích cực xây dựng kế hoạch học tập rõ ràng, có ý thức học tập đúng đắn, chủ động tìm kiếm hỗ trợ từ nhà trường, gia đình và bạn bè.

Tiến sĩ Võ Văn Tuấn đề xuất, kiểm soát chặt chẽ hoạt động đăng ký học phần, không hủy bỏ không chính đáng, đồng thời tăng cường công tác tư vấn để giúp sinh viên hiểu rõ chương trình và lộ trình đào tạo. Ngoài ra, cần linh hoạt mở lớp trả nợ, rà soát dữ liệu nợ môn để hỗ trợ hiệu quả hơn.

NGHĨA VỤ VÀ GiỚI HẠN THỜI GIAN HOÀN THÀNH CHƯƠNG TRÌNH

Thông tư 01 (2024) của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định chuẩn tối thiểu tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp trong 2 năm không chậm quá kế hoạch, đạt tối thiểu 60%, trong đó tỷ lệ tốt nghiệp đúng hạn tối thiểu 40%. Về thời gian tối đa để hoàn thành chương trình, theo Thông tư 08 (2021), sinh viên có thể lận lưng tối đa gấp đôi thời gian dự kiến của chương trình đào tạo, ví dụ như nếu chương trình là 3,5 năm thì tối đa là 7 năm.

TÌNH TRẠNG BỎ HỌC VÀ ẢNH HƯỞNG Đến TỶ LỆ TỐT NGHIỆP

Trong khi tỷ lệ bỏ học tại các trường như ĐH Công nghệ miền Đông, ĐH Quốc tế Sài Gòn, ĐH Văn Lang là từ 2,2-8%, thì tỷ lệ tốt nghiệp đúng hạn vẫn luôn thấp do số lượng sinh viên đầu vào ban đầu lớn hơn nhiều, và tỷ lệ sinh viên bỏ học không được trừ vào tỷ lệ tốt nghiệp. Chính điều này làm các trường ghi nhận tỷ lệ tốt nghiệp đúng hạn rất trầy trật, phản ánh thực tế còn nhiều hạn chế trong quản lý và hỗ trợ sinh viên.