GIÁ USD SAU CÙNG ĐẦU NĂM: CUỘC CHIẾN GIỮA CUNG VÀ CẦU
Tỷ giá trung tâm liên tục giảm trong tháng 9 và sang những ngày đầu tháng 10, cho thấy những biến động đáng chú ý trên thị trường ngoại tệ. Từ mức đỉnh cuối tháng 8, khi tỷ giá trung tâm đạt 25.219 đồng/USD, đến ngày 2.10, con số này đã giảm còn 25.177 đồng/USD, mất 42 đồng. Tuy nhiên, giá USD tại các ngân hàng thương mại vẫn duy trì ở mức cao kịch trần cho phép, cụ thể Vietcombank mua vào khoảng 26.185 – 26.215 đồng, bán ra 26.435 đồng/USD; ACB mua vào 26.220 – 26.250 đồng, bán ra 26.435 đồng/USD; VietinBank mua vào 26.233 đồng, bán ra 26.435 đồng/USD. Mức này thấp hơn mức đỉnh gần 150 đồng/USD.
NHNN CAN THIỆP BẰNG GIAO DỊCH HỢP ĐỒNG KỲ HẠN
Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã công bố phương án bán ngoại tệ qua hợp đồng kỳ hạn có hủy ngang trong vòng 180 ngày nhằm hỗ trợ các ngân hàng thương mại trong việc cân đối trạng thái ngoại tệ. Giao dịch chỉ dành cho các NHTM có trạng thái ngoại tệ âm, với mức giá bán 26.550 đồng/USD. Mỗi ngân hàng chỉ được phép hủy tối đa 2-3 lần đối với các giao dịch từ 100 triệu USD trở lên hoặc dưới mức này. Đợt bán ngoại tệ này diễn ra lần thứ hai trong năm, sau đợt cuối tháng 8, và đã phần nào giúp làm giảm áp lực lên tỷ giá liên ngân hàng, ngày 2.10, giảm 0,11% xuống còn 26.390 đồng/USD.
GIẢI THÍCH VỀ HÀNH ĐỘNG CAN thiệp
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích Khối khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta, cho biết việc NHNN bán ngoại tệ là nhằm hỗ trợ các ngân hàng đang trong trạng thái thiếu ngoại tệ, không phải để đẩy giá USD giảm. Nhu cầu ngoại tệ trên thị trường tăng cao do nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ròng chứng khoán, gây áp lực khiến USD duy trì ở mức cao. Từ đầu năm tới nay, giá USD tại các ngân hàng đã tăng 3,5%, trong khi giá USD quốc tế lại giảm hơn 10%. Nguyên nhân là do lợi suất trái phiếu Mỹ cao hơn trái phiếu Việt Nam, dòng vốn đầu tư ngoại rút khỏi Việt Nam, cùng với tâm lý bất ổn về thuế quan và giá vàng tăng cao. Việc Fed giảm lãi suất cũng tạo dư địa duy trì mức lãi suất thấp tại Việt Nam, tuy nhiên, mức giảm chưa đủ để giảm áp lực tỷ giá.
TẠI SAO TỶ GIÁ VẪN TĂNG MẠNH
Theo TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng của BIDV, mặc dù USD đã mất giá khoảng 10% so với đầu năm, tỷ giá vẫn tăng 3,4%. Nguyên nhân chủ yếu do cán cân thanh toán của Việt Nam bị âm, chủ yếu từ dịch vụ như du lịch và logistics, cùng với tâm lý bất ổn đối với các chính sách thuế quan của Mỹ khiến nhu cầu tích trữ ngoại tệ tăng cao. Ngoài ra, giá vàng biến động mạnh và chênh lệch lãi suất giữa USD và VND cũng góp phần đẩy tỷ giá tăng. Lợi suất trái phiếu Mỹ cao hơn quốc nội khiến nhà đầu tư quốc tế lấp vào việc nắm giữ USD, trong khi dòng vốn đầu tư rút ròng khỏi thị trường Việt Nam.
DỰ ĐOÁN VÀO CUỐI NĂM: ÁP LỰC VÀ CƠ HỘI
Ông Nguyễn Thế Minh nhận định áp lực tỷ giá cuối năm còn rất lớn, tuy nhiên, có các yếu tố tích cực hỗ trợ ổn định trong quý 4. Fed dự kiến tiếp tục giảm lãi suất giúp lợi suất trái phiếu Mỹ giảm, qua đó giảm áp lực lên tỷ giá. Việt Nam tiếp tục duy trì xuất siêu, dòng kiều hối và vốn FDI vẫn chảy vào đều đặn. Các chính sách thuế quan Mỹ có thể bị bác bỏ, tạo đà tăng xuất khẩu. Thêm vào đó, dòng ngoại hối dự trữ có khả năng tăng khi Việt Nam tái khởi động các khoản vay ngoại tệ, giúp giảm bớt áp lực tỷ giá.
DỰ ĐOÁN TỶ GIÁ TRONG TƯƠNG LAI
Theo các chuyên gia, trong trung hạn, tỷ giá USD/VND sẽ duy trì đà tăng khoảng 4%. Ông Cấn Văn Lực dự báo rằng từ nay đến cuối năm, tỷ giá sẽ ổn định hơn và sang năm 2026, có thể vẫn giữ đà tăng nhẹ, phù hợp với xu hướng chung của thị trường toàn cầu và các yếu tố nội tại Việt Nam. Các chính sách điều chỉnh về quản lý thị trường vàng cũng sẽ giúp giảm áp lực lên tỷ giá trong thời gian tới.
Nguồn lực từ thặng dư thương mại, dòng vốn FDI và kiều hối sẽ tiếp tục hỗ trợ đồng VND, song các vấn đề liên quan đến cải cách thể chế, mở rộng thị trường tài chính vẫn còn để đặt ra các thách thức mới. Việc quản lý lãi suất và quản trị dòng vốn ngày càng trở nên quan trọng để giữ vững ổn định tỷ giá trong dài hạn.