52 PHÚT KINH HOÀN TRÊN BẦU TRỜI VIỆT NAM NĂM 1978: HÀNH TRÌNH ĐỊNH MỆNH CỦA NHỮNG NGƯỜI TRONG GIAN KHÓ

Vào ngày 28 tháng 6 năm 1978, một trong những biến cố lịch sử đáng nhớ nhất của ngành hàng không Việt Nam đã diễn ra. Chuyến bay Douglas DC-4 mang số hiệu VNC/DC-4-501 từ Đà Nẵng đi Buôn Ma Thuột, rồi tiếp tục hành trình tới TP.HCM, bất ngờ bị bốn tên không tặc có vũ trang chiếm giữ sau khi cất cánh. Chúng mang theo dao găm, súng ngắn và lựu đạn, đe dọa tính mạng của tất cả hành khách trên chuyến bay.

Theo kể lại của bà Huỳnh Thu Cúc, một trong những tiếp viên có mặt trên chuyến bay định mệnh đó, khi bà vừa kéo rèm ngăn khoang khách, thì đã đối diện trực diện với tên không tặc cầm dao. Bà chia sẻ: “Tôi định bước lên phía trước trấn an hành khách, nhưng hắn chặn lại và quát: ‘Ngồi yên, không được nhúc nhích’”. Sự điềm tĩnh của nữ tiếp viên này đã góp phần giữ bình tĩnh cho mọi người trong tình thế vô cùng nguy cấp.

Khi hệ thống báo động được kích hoạt, cơ trưởng Phạm Trung Nam cùng tổ lái nhận rõ tình huống khẩn cấp. Nhóm không tặc đột nhiên bắn trả dữ dội, cố gắng mở cửa buồng lái. Tuy nhiên, tổ bay và nhân viên kỹ thuật đã dùng thanh gỗ chèn chặt cửa, kiên quyết không để chúng chiếm giữ buồng lái. “Cánh cửa rung bần bật khi bị đạp mạnh, nhưng chúng tôi biết chỉ cần mở tung, hậu quả sẽ không thể lường trước”, một thành viên tổ bay kể lại.

52 phút chiến đấu sinh tử diễn ra trên không trung, tiếng súng, lựu đạn vang vọng, khói thuốc lan tỏa trong khoang. Tiếp viên Ngô Kim Thanh, sau này, còn giữ trong người bốn mảnh đạn. Trong trận chiến cam go đó, một tên không tặc bị tử vong ngay tại chỗ do lựu đạn phát nổ trong tay, tên khác liều lĩnh nhảy khỏi máy bay từ độ cao hàng nghìn mét, thi thể được phát hiện gần cầu Cẩm Lệ, Đà Nẵng. Các phần còn lại của nhóm không tặc bị tiêu diệt khi máy bay hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Đà Nẵng. Dù nhiều người bị thương, nhưng tất cả đều thoát khỏi thảm họa lớn nhờ vào tinh thần quả cảm của tổ bay và sự hợp sức của toàn bộ nhân viên.

Ký ức về 52 phút lịch sử đó vẫn in đậm trong tâm trí những người chứng kiến. Bà Huỳnh Thu Cúc chia sẻ xúc động: “Nếu chúng tôi hoảng sợ và bỏ cuộc, có lẽ chuyến bay đó đã trở thành một đám tang tập thể”. Cơ trưởng Phạm Trung Nam, khiêm tốn khẳng định: “Thành công của chúng tôi không phải của riêng ai. Nó là kết quả của sự phối hợp quả cảm của toàn bộ phi hành đoàn và hành khách.”

Hình ảnh của vụ không tặc năm 1978 đã trở thành một dấu mốc quan trọng trong lịch sử an ninh hàng không Việt Nam. Nó không chỉ nhấn mạnh giá trị của sự bình tĩnh và bản lĩnh trong những tình huống sinh tử, mà còn cảnh báo về những hiểm nguy khôn lường của các vụ khủng bố trên không trong thời kỳ đó.

Tổ bay sau khi bị không tặc chiếm giữ đã được Cục Hàng không Việt Nam tuyên dương khen thưởng, đồng thời nhà nước tặng Huân chương Chiến công như một sự ghi nhận công lao cống hiến của những người anh hùng thầm lặng đó.

GẦN NỬA THẾ KỶ SAU, KÝ ỨC HÀNH TRÌNH SINH TỬ ĐƯỢC CHUYỂN THỂ VÀO PHIM ĐIỆN ẢNH

Trong suốt gần 50 năm qua, câu chuyện về cuộc chiến sinh tử trên bầu trời năm 1978 đã được khắc ghi trong tâm khảm không chỉ của những nhân chứng mà còn của giới yêu phim Việt. Năm 2025, bộ phim mang tựa đề Tử Chiến Trên Không chính thức ra mắt, mang đến một góc nhìn mới về vụ việc này. Đây là tác phẩm điện ảnh đầu tiên của Việt Nam khai thác đề tài không tặc, dựa trên những vụ cướp máy bay nổi tiếng cuối thập niên 1970, đặc biệt là vụ năm 1978.

Đạo diễn Hàm Trần cùng dàn diễn viên Thái Hòa, Kaity Nguyễn, Thanh Sơn, Trâm Anh… đã thể hiện với sự đầu tư kỹ lưỡng. Trong đó, Kaity Nguyễn vào vai một nữ tiếp viên dũng cảm, nhân vật dựa trên nguyên mẫu của bà Huỳnh Thu Cúc. Đoàn phim đã tham khảo ký ức của các nhân chứng, trong đó có cơ trưởng Phạm Trung Nam, để tái hiện chân thực những phút giây khốc liệt trên chuyến bay định mệnh.

Điểm đặc biệt của phim là việc dựng lại mô hình chiếc máy bay DC-4 đúng tỷ lệ, cùng nội thất và bối cảnh những năm 1970 được tái hiện chân thực. Các cảnh quay mô phỏng rung lắc dữ dội, hành khách hoảng loạn, buồng lái bị tấn công đều sử dụng kỹ thuật đặc biệt để tạo cảm giác chân thực nhất cho khán giả. Đạo diễn Hàm Trần chia sẻ: “Chúng tôi không chỉ kể lại một vụ án, mà còn muốn khắc họa sự quả cảm của những con người bình thường khi đối diện hiểm nguy.”

Dù lấy cảm hứng từ sự kiện có thật, bộ phim cũng có sự sáng tạo cả về nội dung lẫn nhân vật, nhằm tạo cao trào điện ảnh. Trung tá Trần Nam Chung, Giám đốc Điện ảnh Công an Nhân dân, nhấn mạnh rằng đây là tác phẩm mang tính sáng tạo dựa trên lịch sử, không phải phim tài liệu. Chính vì vậy, khán giả còn tò mò về cái kết của các không tặc, liệu có đạt được ý định hay không.

Tuy nhiên, nội dung vẫn giữ nguyên tinh thần ca ngợi lòng quả cảm của phi hành đoàn, hành khách, đồng thời làm sống dậy một phần ký ức từng gây chấn động toàn ngành hàng không. Qua đó, bộ phim trở thành lời tri ân gửi đến những anh hùng thầm lặng đã ngăn chặn thảm họa 47 năm về trước.

Đạo diễn Hàm Trần tâm sự: “Chúng tôi muốn nhấn mạnh giá trị của sự bình tĩnh và bản lĩnh trong những hoàn cảnh sinh tử, để truyền cảm hứng và bài học cho thế hệ trẻ. Không chỉ đơn thuần là hành động, đó còn là minh chứng cho tinh thần không khuất phục trước thử thách.”

Tử Chiến Trên Không không chỉ là một bộ phim hành động, kịch tính mà còn là lời nhắc nhở về các bài học xương máu của lịch sử. Đó là sự khẳng định rằng, trong những giờ phút sinh tử, bản lĩnh và tinh thần đoàn kết chính là vũ khí mạnh mẽ nhất.

Với cách thể hiện chân thực, cảm xúc cùng nội dung vừa đủ để chạm vào lòng người, bộ phim hứa hẹn sẽ khơi lại ký ức, truyền cảm hứng và nhắc nhở về những giá trị cao quý của lòng dũng cảm trong những thời khắc nguy nan nhất của lịch sử Việt Nam.