TIỀN MÃ HÓA TẠI VN ĐANG TỪNG BƯỚC CHO PHÉP, NHƯNG ĐẦU TƯ VÀ GÓC BÊN GẦN GẬN NHẬN ĐBQH GÂY CƠN SÓNG GẦY TRONG GIỚI NGẦM.

TỪ TIỀN SỐ THẾ GIỚI ĐẾN VIỆT NAM: BỨC TRANH KHÁCH QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG M Organ hoạt động lừa đảo, biến mất và rủi ro hàng tỷ đồng

Hàng loạt các dự án tiền số trong và ngoài nước đã gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư Việt Nam trong những năm gần đây. Nhiều đồng token dù từng đạt đỉnh giá hàng trăm USD hoặc được đưa lên sàn quốc tế, nhưng sau đó đều rơi vào tình trạng mất giá hoặc sập đổ khiến người tham gia mất trắng hàng tỷ đồng. Trong khi đó, tại Việt Nam, hoạt động phát hành token vẫn diễn ra một cách tự phát, chưa có sự kiểm soát rõ ràng từ cơ quan chức năng, dẫn đến tình trạng số lượng token mất giá hoặc lừa đảo gia tăng đột biến.

Các dự án tiêu biểu như TomoChain (nay là Viction), Kyber Network, Axie Infinity hay AntEx đều từng thu hút sự chú ý, nhưng phần lớn đều rớt giá thảm hại và khiến nhà đầu tư rơi vào cảnh trắng tay. Thống kê cho thấy hơn 90% token ra đời trong giai đoạn 2020-2022 đã mất trị giá hoặc ngưng hoạt động. Chính sự tự do trong phát hành token, không có quy định chặt chẽ về giá trị hay số lượng phát hành đã khiến nhiều dự án không thể duy trì hoặc bị lừa đảo. Nhà nghiên cứu TS Đặng Minh Tuấn nhận xét: việc phát hành token tại Việt Nam phần lớn là tự phát, không có sự giám sát của các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán, dẫn đến rủi ro cao cho nhà đầu tư.

Nhiều vụ lừa đảo diễn ra gây chấn động cộng đồng như vụ Modern Tech huy động hơn 15.000 tỷ đồng từ hơn 32.000 nhà đầu tư qua các dự án iFan và Pincoin tháng 4 năm 2018. Các công ty này hứa hẹn lãi suất lớn, hoàn vốn nhanh, nhưng rồi biến mất sau khi thu hút đủ tiền. Gần đây nhất, tháng 8, cơ quan chức năng Hà Nội triệt phá nhóm tổ chức bán và quảng bá các dự án tiền ảo, huy động khoảng 200 tỷ đồng từ hàng nghìn tài khoản. Trong đó, dự án Game Naga Kingdom đã thu hút 20 khách hàng, tổng tiền đầu tư 60.000 USD, rồi bất ngờ sập điểm khiến nhà đầu tư mất sạch.

TIỀN SỐ TẠI VIỆT NAM: TỰ PHÁT, HẦU NHƯ MẤT TRẮN VÀ RỦI RO CAO

Hơn 90% các token ra đời trong giai đoạn 2020-2022 tại Việt Nam đã mất giá trị hoặc không còn tồn tại. Dù một số dự án có hoạt động trên thị trường quốc tế, đa số đã thất bại hoặc “bốc hơi” biến mất không dấu vết. TS Đặng Minh Tuấn cho biết: phần lớn các dự án này đều tự phát, do thiếu sự kiểm soát, không có quy định rõ ràng về phát hành token. Chỉ có một số ít dự án còn thực chất và duy trì hoạt động, nhưng nhiều dự án đã biến mất sau khi nhận tiền của nhà đầu tư, hoặc gây thiệt hại lớn.

Việc phát hành token giống như phát hành cổ phiếu, nhưng không qua kiểm soát của các cơ quan nhà nước. Giá trị token phụ thuộc hoàn toàn vào uy tín của đơn vị phát hành. Khi token giảm giá hoặc “bốc hơi”, nhà đầu tư không còn cách nào để bán hoặc thu hồi vốn. Trong khi đó, các dự án thật sự vẫn cố gắng cam kết và duy trì hoạt động, còn những dự án lừa đảo thì biến mất sau khi thu hút đủ vốn.

Chính phủ Việt Nam đang từng bước thí điểm thị trường tài sản mã hóa nhằm tạo ra sân chơi minh bạch, giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm an ninh mạng Athena, phân tích: các nhóm tạo lập đồng tiền số đều không mất quá nhiều công sức. Họ có thể mua phần mềm nhân bản giá rẻ, sau đó tổ chức các chiến dịch truyền thông, hội thảo để thu hút nhà đầu tư, rồi phát hành token hoặc game giả mạo nhằm lừa đảo. Các hình thức này đã từng phổ biến trong những năm 2020-2021, đặc biệt ở một số dự án phát triển nông trại, vật phẩm trong game hoặc mua bán các coin không có tính ứng dụng thực tế, dễ bị thao túng, kéo giá rồi đột ngột bỏ trốn.

Ngoài ra, Việt Nam còn xuất hiện các đồng coin chỉ nhằm mục đích thao túng giá, đẩy giá lên cao rồi bán tháo khiến nhà đầu tư thua lỗ nặng. Các loại tiền số này thường không có tính thanh khoản, không được giám sát rõ ràng, gây ra nhiều rủi ro lớn cho người tham gia.

Hơn 17 triệu người Việt đã sử dụng ví điện tử liên quan đến tiền số, chiếm khoảng 17% dân số, theo báo cáo của Triple-A và Chainalysis. Từ tháng 7.2022 đến 6.2023, dòng tiền vào thị trường này đã lên tới khoảng 120 tỉ USD, cho thấy quy mô và mức độ phổ biến ngày càng tăng. Việt Nam hiện nằm trong top 5 quốc gia có tỷ lệ dân sở hữu tiền số cao nhất thế giới, đồng thời, hoạt động mua bán, giao dịch tiền điện tử tại đây còn mang lại nhiều cơ hội song song với các rủi ro lớn cần được kiểm soát chặt chẽ hơn.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *