NHỮNG VỤ “BẮT CÓC ONLINE” TÁC ĐỘNG NGHIÊM TRỌNG ĐẾN TINH THẦN VÀ TÀI SẢN CỦA NGƯỜI TRẺ
Gần đây, các vụ bắt cóc qua mạng diễn ra ngày càng phổ biến, đặc biệt là những trường hợp sinh viên bị lừa đưa qua Campuchia. Những vụ việc này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn để lại những thương tích tâm lý sâu sắc cho nạn nhân và gia đình. Đồng thời, chúng là lời cảnh báo mạnh mẽ về sự cấp thiết trong việc nâng cao nhận thức, kỹ năng tự bảo vệ và cảnh giác trong không gian mạng.
CÔNG AN GIẢ DANH CẢNH SÁT ĐỂ THỦ ĐOẠN KÉO DẠI NẠN NHÂN
Tháng 9 năm nay, câu chuyện của nam sinh viên N.S.L (18 tuổi, sinh viên Đại học tại TP.HCM) phản ánh rõ nét sự tinh vi của các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến. Ngày 17.9, gia đình anh L. nhận được điện báo con trai bị khống chế, bắt cóc và yêu cầu chuyển 200 triệu đồng để chuộc. Trước đó, ngày 16.9, anh L. nhận cuộc gọi từ một số lạ tự xưng là nhân viên giao hàng, sau đó bị tiếp cận qua nhiều tài khoản giả danh cảnh sát, mật vụ nhằm dẫn dắt và thao túng tâm lý.
Các kịch bản giả mạo cảnh sát, cảnh sát hình sự, rửa tiền, ma túy… liên tục xuất hiện, yêu cầu nạn nhân giữ kín thông tin, hợp tác và không tiết lộ cho người thân. Với tâm lý hoảng loạn và thiếu kinh nghiệm, anh L. đã tin theo, tự thuê khách sạn, cài đặt phần mềm Zoom để nghe cuộc gọi, rồi bị nhóm tội phạm thao túng, gây áp lực tâm lý. Khi biết mình bị sập bẫy, gia đình và lực lượng chức năng đã kịp thời phối hợp giải cứu.
Chuyến truy bắt nguy hiểm diễn ra vào đêm, khi cảnh sát phát hiện xe taxi chở anh L. hướng về cửa khẩu Mộc Bài. Nỗ lực chặn bắt nhanh chóng được triển khai và thành công, nam sinh viên được giải cứu trong trạng thái hoảng loạn. Hiện tại, anh đã về với gia đình sau quá trình đối mặt với vụ bắt cóc online gây căng thẳng tâm lý tột độ.
NHIỀU HỌC SINH, SINH VIÊN LẠI NƠI NGUY HIỂM
Không chỉ riêng anh L., nhiều nữ sinh, sinh viên khác cũng trở thành nạn nhân của các bẫy lừa đảo tinh vi. Chị N.N.B.N (19 tuổi, sinh viên TP.HCM) từng rơi vào tình cảnh nguy hiểm khi bị kéo sang Campuchia qua nhiều thủ đoạn đe dọa và ép buộc.
Ngày 26.6, gia đình chị N. trình báo sau khi nhận được tin nhắn đòi 500 triệu đồng, kèm theo những lời đe dọa hành hạ, hiếp dâm và bán sang Myanmar. Công an TP.HCM nhanh chóng bắt đầu điều tra, truy tìm dấu vết và phát hiện nữ sinh đã bị đưa vượt biên qua Tây Ninh rồi sang Campuchia, nơi các đối tượng giữ trong tình trạng bị khống chế và ép phải hợp tác với nhóm lừa đảo. Chỉ sau vài ngày, nhờ nỗ lực của lực lượng chức năng, chị N. được giải cứu an toàn.
Chị N. kể lại rằng, ngày 25.6, chị nhận cuộc gọi video từ một người đàn ông giả danh cảnh sát yêu cầu chuyển 370 triệu để chứng minh vô tội. Quá hoảng sợ, chị đã theo chỉ đạo, xóa các ứng dụng bảo mật và đi theo hướng dẫn của nhóm lừa đảo để vượt biên, bị bán sang Campuchia. Khi không thể tiếp tục thực hiện yêu cầu, chị bị đe dọa tiếp tục, buộc phải liên hệ gia đình xin tiền chuộc. Công an TP.HCM đã kịp thời xác định và giải cứu thành công.
CẢNH BÁO VỀ THỦ ĐOẠN TẤN CÔNG MẠNG NGHIÊM TRỌNG
Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó trưởng PC02 Công an TP.HCM, nhấn mạnh rằng các thủ đoạn giả danh công an, yêu cầu hợp tác qua video, sau đó cô lập nạn nhân để thao túng tâm lý là phương thức mới, nguy hiểm. Thông thường, nhóm tội phạm sẽ điều động nạn nhân đi nơi khác, thu giữ thiết bị, chiếm quyền mạng xã hội và ép quay video bắt cóc như thể đang bị tra tấn.
Các chuyên gia cảnh báo rằng, thiệt hại này thể hiện rõ lỗ hổng trong nâng cao nhận thức và kỹ năng xử lý tình huống của giới trẻ. Thiếu kiến thức pháp luật, tâm lý yếu đuối, dễ tin người và sợ hãi khiến nhiều người dễ bị lừa đảo, mất kiểm soát trong các tình huống bất ngờ.
Thượng tá Đỗ Minh Kim, Phó trưởng phòng A05, Bộ Công an, lưu ý rằng các nhóm tội phạm hoạt động từ nước ngoài ngày càng tinh vi, giả danh cơ quan tố tụng để đe dọa, buộc gia đình chuyển tiền qua các tài khoản cá nhân hoặc tổ chức giả mạo. Các cơ quan công an cảnh báo rằng không có cơ quan nhà nước nào yêu cầu chuyển tiền qua điện thoại hay qua mạng xã hội, và mọi sự liên hệ chính thống đều có thể xác minh dễ dàng.
Cần chủ động trang bị kiến thức phòng tránh và ý thức cảnh giác
Theo các chuyên gia, việc giáo dục nhận thức và kỹ năng phòng vệ trong không gian mạng là vô cùng cần thiết. Các trường học cần tổ chức các buổi ngoại khóa về an toàn mạng, hướng dẫn kỹ năng tự bảo vệ, đặc biệt khi tiếp xúc với các đối tượng lạ qua điện thoại, mạng xã hội. Đồng thời, phụ huynh cần thường xuyên trao đổi, chia sẻ và xây dựng môi trường cởi mở để con em không cảm thấy sợ hãi khi gặp tình huống bất trắc.
Thượng tá Kim cũng nhấn mạnh rằng, sự phối hợp chặt chẽ của các lực lượng công an trong nước và các nước láng giềng như Campuchia, Myanmar là yếu tố then chốt để kịp thời giải cứu nạn nhân và bắt giữ tội phạm. Khi phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ, người dân cần bình tĩnh, không chuyển tiền hay làm theo yêu cầu, mà hãy liên hệ ngay các số điện thoại đường dây nóng của công an địa phương.
Từ tháng 3.2025, công an TP.HCM đã tiếp nhận nhiều vụ trình báo về “bắt cóc online”, trong đó nhiều sinh viên bị lừa đưa qua các nước lân cận. Người dân khi gặp các cuộc gọi lạ định hướng điều tra, yêu cầu chuyển tiền hay cung cấp thông tin cần phản ứng đúng cách, liên hệ cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời.