TP.HCM đẩy mạnh đầu tư phát triển cảng hành khách quốc tế để săn đón khách du lịch tàu biển
Trong chiến lược trung hạn từ 2026 đến 2030, TP.HCM lên kế hoạch xây dựng ba cảng hành khách quốc tế tại các khu vực Vũng Tàu cũ và Khánh Hội, nhằm thúc đẩy ngành du lịch tàu biển và mở rộng thị trường đón khách quốc tế. Đây là bước đi nhằm khai thác tiềm năng lớn của loại hình du lịch cao cấp này, đồng thời khẳng định vị thế của thành phố trên bản đồ du lịch tàu biển toàn cầu.
KHÁCH TÀU BIỂN LÀ MỎ VÀNG CHỜ ĐƯỢC KHÁM PHÁ
Theo bà Đoàn Thị Thanh Trà, Phó tổng giám đốc Saigontourist, tàu biển từ lâu đã trở thành một trong những nguồn khách chủ lực của du lịch TP.HCM, chiếm tới 60% lượng khách quốc tế hàng năm của công ty này. Các chuyến tàu lớn thường đổ bộ từ 2 đến 3 lần mỗi tuần, mang lại lượng khách đông đảo đến khu vực cảng và trung tâm thành phố. Dù chưa có cảng chuyên biệt dành cho khách du lịch như Singapore, TP.HCM vẫn nằm trong tầm ngắm của các hãng tàu quốc tế do lợi thế hệ thống cảng nước sâu, đặc biệt tại khu vực Cái Mép.
Khách quốc tế cập cảng đều được trung chuyển về trung tâm thành phố để tham gia các chuyến thăm quan “City Tour”, trong đó có nhiều du khách đến từ Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, thể hiện tiềm năng lớn và mức chi tiêu cao của nhóm này. Bà Trà cho biết, chỉ cần khoảng 40 xe buýt hoạt động từ cảng vào trung tâm thành phố là có thể “quét sạch” chợ Bến Thành, phản ánh rõ mức tiêu dùng của khách tàu biển.
Thúc đẩy tiềm năng thương hiệu điểm đến thông qua du lịch tàu biển
Khách tàu biển không chỉ đóng góp lớn về doanh thu cho ngành dịch vụ mà còn góp phần xây dựng hình ảnh, thương hiệu du lịch của TP.HCM trên thị trường quốc tế. Việc được lựa chọn làm điểm dừng chân trong hành trình của các du thuyền lớn mang lại lợi thế rất lớn cho thành phố.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn thiếu các cảng chuyên dụng dành riêng cho du khách tàu biển, khiến cho khả năng khai thác tối đa tiềm năng chưa thật sự tối ưu. Lãnh đạo Sở Du lịch thừa nhận, khu vực Cái Mép – Thị Vải chủ yếu vẫn là cảng hàng hóa, chưa được quy hoạch rõ ràng cho hoạt động đón khách du lịch. Do đó, TP cần thêm thời gian để hoàn thiện hạ tầng, đào tạo nhân lực và chuẩn hoá quy trình phục vụ.
Theo quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt, khu bến Cái Mép dự kiến trở thành cảng trung chuyển quốc tế, còn khu bến Thị Vải phát triển kinh tế-xã hội vùng liên vùng. Bộ Xây dựng cũng đã cho phép từ nay đến 30.6.2026, TP.HCM tiếp tục đón tàu khách quốc tế tại một số bến ở Cái Mép – Thị Vải để chuẩn bị cho công tác xây dựng hạ tầng đồng bộ nhằm đón khách ổn định sau năm 2026.
Tăng cường chuẩn bị cho ĐÓN TÀU KHÁCH QUỐC TẾ
Trong bối cảnh đó, sở Xây dựng đã phối hợp các sở ngành liên quan xây dựng danh mục các dự án ưu tiên đầu tư cho vận tải đường thủy, trong đó có các cảng hành khách quốc tế. Đặc biệt, công tác đề xuất xây dựng cảng tàu khách quốc tế tại Vũng Tàu đã được nghiên cứu và chuẩn bị nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường du lịch biển.
Thời gian lưu trú của khách tàu biển thường ngắn, chỉ từ 1-2 ngày tại mỗi địa phương, nhưng hành trình dài từ TP.HCM tới miền Trung rồi tới miền Bắc có thể kéo dài tới 4-5 ngày, đồng thời khách cũng chi tiêu và mua sắm mạnh tay hơn so với nhóm khách đi máy bay. Đây chính là “mỏ vàng” chưa khai thác hết của du lịch Việt Nam.
NHỮNG ĐIỂM ĐẾN ĐỈNH CAO CỦA DU LỊCH TÀU BIỂN VÀ THÁCH THỨC CẠNH TRANH
Hiện tại, Việt Nam có nhiều điểm đón tàu biển quốc tế trải dài từ Bắc vào Nam, như cảng Hạ Long (Quảng Ninh), Chân Mây (Huế), Tiên Sa (Đà Nẵng), thu hút khách tham quan các thành phố nổi tiếng. Tuy nhiên, TP.HCM vẫn là điểm đến phổ biến nhất do lợi thế về hải trình vòng quanh châu Á hoặc đi theo tuyến dài của các hãng tàu.
Phần lớn các tàu từ Mỹ, châu Á thường ghé TP.HCM do hành trình phù hợp và dễ tiếp cận hơn, trong khi các cảng phía bắc hoặc trung tâm thu hút tàu theo chiều khác. Chính vì vậy, TP.HCM giữ vị trí trung tâm trong hành trình của tàu biển quốc tế, đồng thời mở ra cơ hội lớn cho các địa phương khác như Khánh Hòa, nơi đã đón 19 chuyến tàu trong năm nay.
Khánh Hòa dự kiến đến cuối năm 2025 sẽ đón thêm 7 chuyến, góp phần vào xu hướng phục hồi của ngành du lịch tàu biển địa phương. Cảng quốc tế Cam Ranh cũng đã được phê duyệt hoạt động tới 225.000 GT, dự kiến đến hết tháng 6.2026, phù hợp với quy định về khả năng chịu tải của công trình.
Chuyên gia nhận định rằng, để cạnh tranh và phát triển bền vững, Việt Nam cần xây dựng hình ảnh rõ nét, tinh gọn quy trình phục vụ, đầu tư đúng trọng tâm và tạo ra trải nghiệm đẳng cấp dành riêng cho khách quốc tế. Thị trường này có tiềm năng lớn, nhưng cần chiến lược bài bản để vượt qua những đối thủ như Singapore, Hồng Kông hay Thái Lan trong việc phát triển các mô hình cảng du lịch chuyên nghiệp, dịch vụ chuẩn quốc tế.
Nhà nghiên cứu Justin Matthew Pang của Đại học RMIT Việt Nam nhận định, Việt Nam có lợi thế lớn về đường bờ biển và vị trí địa lý, cạnh tranh mạnh mẽ trong khu vực. Tuy nhiên, để trở thành điểm đến du lịch tàu biển hàng đầu, cần chú trọng xây dựng thương hiệu, tối ưu quy trình và hướng đến trải nghiệm tinh tế, chuyên nghiệp cho khách.
Trong đó, các tỉnh như Khánh Hòa đã thể hiện tín hiệu khởi sắc, liên tục đón các chuyến tàu quốc tế và khẳng định vai trò trung tâm của du lịch tàu biển tại khu vực. Dù còn nhiều thách thức về khả năng cạnh tranh và phát triển hạ tầng, mục tiêu xây dựng TP.HCM thành trung tâm du lịch tàu biển khu vực vẫn rất khả thi khi có những bước chuẩn bị bài bản và chiến lược rõ ràng.