BỘ SƯU TẬP ĐÁ QUÝ LIÊN QUAN XÁ LỢI PHẬT ĐƯỢC TRẢ VỀ ẤN ĐỘ SAU ĐỢT TRẦN TRỞ BỊ SUY NGHĨA

Câu chuyện về cuộc đấu tranh pháp lý và nỗ lực khẳng định quyền sở hữu di sản văn hóa vừa đi đến hồi kết khi bộ sưu tập đá quý liên quan đến xá lợi Phật chính thức trở về Ấn Độ. Việc này không chỉ dừng lại ở vấn đề đấu giá hay thương mại mà còn là biểu tượng cho quá trình bảo vệ và khôi phục những giá trị lịch sử quý báu của quốc gia Nam Á.

Từ ngày đầu tiên có ý định bán đấu giá tại Sotheby’s Hồng Kông vào tháng 5 năm 2025, bộ sưu tập đã trở thành trung tâm của cuộc tranh chấp pháp lý giữa các bên liên quan. Chính phủ Ấn Độ ngay lập tức lên tiếng cảnh báo và đe dọa hành động pháp lý nhằm đòi lại những cổ vật này, do cho rằng chúng có nguồn gốc bất hợp pháp và phải được trả về đất nước. Ngày 30.7 vừa qua, cuộc đấu tranh không chỉ mang tính pháp lý mà còn thể hiện rõ ràng quyết tâm của Ấn Độ trong việc bảo vệ di sản.

Sau những áp lực, Sotheby’s đã đồng ý giao lại toàn bộ bộ sưu tập cho tập đoàn Godrej Industries Group của Ấn Độ, đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra êm đẹp và công khai trước công chúng. Đại diện của nhà đấu giá nhấn mạnh: “Sotheby’s rất vui mừng khi được tạo điều kiện để đưa Piprahwa Gems trở về Ấn Độ.” Việc này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực bảo tồn di sản văn hóa của đất nước, đồng thời góp phần làm rõ vai trò của các tổ chức quốc tế trong hành trình chống nạn buôn bán trái phép cổ vật.

Bộ sưu tập gồm hơn 300 viên đá quý, trong đó có thạch anh tím, topaz và ngọc trai, có niên đại từ thời Đế chế Maurya, khoảng năm 240-200 trước Công nguyên. Những viên ngọc này khai quật vào năm 1898 từ một bảo tháp cổ ở Piprahwa, miền bắc Ấn Độ, do người quản lý bất động sản William Claxton Peppe phát hiện cùng với mảnh xương được cho là của Đức Phật. Đến nay, phần lớn số ngọc vẫn còn nằm trong gia đình của ông, lưu giữ như một phần di sản lịch sử của họ.

Chuyến trở về của bộ sưu tập không chỉ đơn thuần là một chiến thắng về mặt pháp lý mà còn thể hiện một bước tiến lớn trong công cuộc bảo vệ di sản, phù hợp với chính sách của Thủ tướng Narendra Modi trong việc khôi phục và tôn vinh giá trị văn hóa của Ấn Độ trên toàn cầu. Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Du lịch Gajendra Singh Shekhawat đã bày tỏ sự xúc động khi chứng kiến những viên đá quý thiêng liêng trở lại nơi chúng thuộc về, cùng lời nhấn mạnh rằng đó là bước tiến quan trọng trên hành trình giữ gìn bản sắc quốc gia.