TRANH LUẬN NHIỀU TRỞ NGẠI TRƯỚC KHI SÂN BAY LONG THÀNH ĐÁNH THỨC
Từ trung tâm thành phố Hồ Chí Minh đến sân bay Tân Sơn Nhất chỉ khoảng 8-10 km, trong khi đó đến sân bay Long Thành còn khoảng 40 km. Đây chính là nỗi lo ngại lớn nhất của người dân và các chuyên gia khi đặt câu hỏi: có nên chuyển các chuyến bay quốc tế từ Tân Sơn Nhất về Long Thành?
Chưa có hệ thống metro, đường sắt, việc chuyển toàn bộ đường bay quốc tế sang Long Thành còn nhiều hạn chế. Quỹ đạo phát triển hạ tầng đã được tính toán nhằm tránh tình trạng quá tải một tuyến đường duy nhất phục vụ sân bay, đồng thời các dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây đã được phê duyệt và đang chuẩn bị triển khai. Dự kiến, sau khi hoàn thành, thời gian di chuyển từ trung tâm TP.HCM đến Long Thành rút ngắn còn khoảng 40-45 phút.
Các tuyến đường kết nối như Vành đai 3, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết và tuyến Bến Lức – Long Thành đã và đang được thi công gấp rút, với mục tiêu phân tải giảm áp lực cho các tuyến chính. Tuy nhiên, các dự án lớn này chưa thể hoàn tất đúng tiến độ dự kiến, dự kiến giao thông liên kết sẽ chưa thể đồng bộ ngay khi sân bay đi vào hoạt động.
Về phương án phân chia chuyến bay, chính phủ yêu cầu đưa sân bay Long Thành vào khai thác sớm nhất có thể trong năm nay. Song, hệ thống đường cao tốc, cầu vượt, tuyến metro và đường sắt kết nối vẫn chưa hoàn thành. Đặc biệt, tuyến đường sắt nhẹ từ trung tâm TP.HCM đến Long Thành dự kiến hoàn thành sau 4-5 năm nữa, còn hệ thống metro và các tuyến đường sắt đô thị khác còn chưa rõ thời điểm hoàn thành.
Chuyên gia kinh tế TS Trần Du Lịch khẳng định, hệ thống giao thông đóng vai trò then chốt trong khai thác hiệu quả của sân bay Long Thành. Trong bối cảnh hiện tại, ông đề xuất vẫn giữ các chuyến bay quốc tế ngắn tại Tân Sơn Nhất, chờ hệ thống giao thông đồng bộ hoàn thiện, đặc biệt là sau khi tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành đi vào hoạt động. “Sau đó mới bàn đến việc chuyển toàn bộ các chuyến bay quốc tế sang Long Thành,” ông nói.
Gíao sư Võ Xuân Vinh cũng đánh giá cao thực tế các sân bay quốc tế lớn trên thế giới như Narita, Incheon hay Frankfurt đều nằm xa trung tâm thành phố, nhưng đều có hệ thống kết nối đa phương tiện phát triển. Quan trọng nhất là hệ thống metro, xe buýt, đường bộ cao tốc và đường sắt tốc độ cao đều phải đồng bộ để hỗ trợ nhu cầu hành khách và hàng hóa.
Vấn đề đô thị quanh sân bay Long Thành cũng chưa đáp ứng đủ yêu cầu phát triển, thiếu các tiện ích phục vụ hành khách, nhân viên, cũng như các trung tâm dịch vụ hỗ trợ như khách sạn, trung tâm mua sắm, nhà ở xã hội, bệnh viện. Đây là các yếu tố thiết yếu để tạo ra một hệ sinh thái kinh tế quanh sân bay, thúc đẩy hoạt động và khai thác hiệu quả của “thành phố sân bay” này trong tương lai.
Trong cảnh đó, giới chuyên gia đều nhấn mạnh rằng, việc xây dựng hệ thống giao thông đồng bộ, quy hoạch đô thị rõ ràng là yếu tố then chốt để Long Thành có thể phát huy tối đa tiềm năng, tránh tình trạng trở thành “khu xây dựng” không hiệu quả. Các dự án về đường cao tốc, metro, đường sắt cần sớm hoàn thiện nhằm đảm bảo cho sân bay hoạt động trơn tru, giảm thiểu rủi ro ùn tắc và bảo đảm khả năng cạnh tranh quốc tế.