TĂNG CƯỜNG Đàm phán về bảo vệ Ukraine: Mỹ và châu Âu đưa ra ý tưởng chưa từng có

Ngày 16.8, Tổng thống Donald Trump đã có một cuộc điện đàm quan trọng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng các lãnh đạo châu Âu sau cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại bang Alaska, Mỹ. Sự kiện này khiến giới truyền thông quốc tế chú ý đặc biệt vào các đề xuất mới về đảm bảo an ninh cho Ukraine trong bối cảnh xung đột kéo dài.

Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về khả năng thiết lập các đảm bảo an ninh tiềm tàng cho Ukraine, mang đậm dấu ấn mô hình bảo vệ tương tự Điều 5 của NATO nhưng nằm ngoài khuôn khổ khối liên minh này. Nguồn tin từ Reuters cho biết, các cam kết an ninh này có thể giúp Ukraine có được sự bảo vệ mạnh mẽ hơn mà không phải trở thành thành viên chính thức của NATO, qua đó tránh những rủi ro chính trị liên quan đến việc gia nhập liên minh quân sự này.

Điều 5 của NATO quy định rằng nếu một thành viên bị tấn công, tất cả các thành viên khác sẽ đồng loạt phản ứng để bảo vệ. Dù vậy, các đề xuất mới cho thấy khả năng xây dựng một cơ chế phòng vệ tập thể riêng biệt, có thể tương tự như Điều 5, nhưng sẽ do Mỹ, châu Âu và các đối tác phối hợp thực hiện mà không cần đưa Ukraine vào NATO.

Một trong các nguồn tin tiết lộ rằng các lãnh đạo châu Âu đang rất mong đợi Mỹ làm rõ vai trò của mình trong kế hoạch này, trong khi chưa có thông tin chính thức về các nội dung cụ thể của đề xuất. AFP cũng dẫn lại nguồn ngoại giao cho biết Mỹ đã đề xuất giải pháp này và ý tưởng đã được thống nhất với Nga, đặc biệt là Tổng thống Vladimir Putin.

Phản ứng sau các diễn biến này, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni khẳng định rằng cuộc thảo luận giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin về các đảm bảo an ninh cho Ukraine là điểm khởi đầu quan trọng. Bà nhấn mạnh đề xuất này hướng tới việc Ukraine có thể nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế để đảm bảo an ninh mà không cần gia nhập NATO, qua đó giữ vững chủ quyền và quyết định lãnh thổ của chính mình. Meloni cho biết: “Điểm khởi đầu của đề xuất này là định nghĩa của một điều khoản an ninh tập thể sẽ giúp Ukraine nhận được sự bảo vệ từ các đối tác quốc tế trong trường hợp bị tấn công lần nữa.”

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bày tỏ hoan nghênh trước các đảm bảo an ninh mà Tổng thống Trump đề xuất, mặc dù ông chưa làm rõ nội dung cụ thể của các cam kết này.

Sau cuộc điện đàm, các lãnh đạo châu Âu đã phát đi thông cáo chung bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho Ukraine, đồng thời gia tăng áp lực lên Nga. Tuyên bố này kêu gọi tổ chức một hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Mỹ, Nga và Ukraine để tìm kiếm giải pháp hòa bình dài hạn.

Chữ ký của các lãnh đạo châu Âu bao gồm Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa thể hiện sự thống nhất về quan điểm hỗ trợ Ukraine.

Trong tuyên bố, các lãnh đạo nhấn mạnh rằng Ukraine cần có các đảm bảo an ninh vững chắc nhằm bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Họ cũng nhấn mạnh rằng quyết định về lãnh thổ của Ukraine phải nằm trong tay chính người dân Ukraine và không ai có quyền ép buộc hoặc quyết định thay họ. Không dừng lại ở đó, châu Âu tái khẳng định sẽ tiếp tục duy trì các biện pháp trừng phạt và các sức ép khác đối với Nga cho đến khi đạt được hòa bình bền vững và công bằng.

Các cuộc thảo luận và các cam kết mới này mở ra hướng đi đầy khả năng cho Ukraine trong việc củng cố an ninh và phòng vệ, góp phần tạo ra những bước đột phá trong hệ thống an ninh khu vực và thế giới trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng.