Một hình ảnh nhỏ, một câu chuyện nhỏ, nhưng lại phản ánh rõ nét những thay đổi đang diễn ra trong giáo dục hôm nay. Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền một đoạn clip ghi lại cảnh một cô giáo bước vào lớp học, thấy bảng vẫn còn chữ cũ chưa kịp xoá và viết chồng lên đó. Chỉ vài chục giây, nhưng tranh luận về sự việc này kéo dài hàng giờ, thậm chí hàng ngày, phản ánh những góc nhìn trái chiều trong xã hội.
HÀNH TRANG GIÁO DỤC CHỈ LÀ KIẾN THỨC, MÀ CÒN LÀ NHÂN CÁCH
Tôi thuộc thế hệ mà lau bảng, trực nhật, quét lớp là chuyện bình thường. Khi ấy, thầy cô không chỉ dạy chữ mà còn truyền đạt đạo đức, cách cư xử, tôn trọng người khác và trách nhiệm công việc. Lau bảng không phải là rác rưởi của công việc chân tay, mà là bài học về tự giác, chia sẻ và trách nhiệm.
Người thầy của tôi thường nói: “Khi con lau bảng sạch, con đang học cách dọn dẹp chính suy nghĩ của mình.” Những câu nói tưởng như triết lý này ngày càng chứng minh đúng qua thời gian. Mỗi hành động nhỏ, nếu thực hiện bằng ý thức, đều góp phần hình thành nhân cách con người.
Trước đây, việc giữ gìn lớp học sạch sẽ, gọn gàng là biểu hiện của ý thức trách nhiệm và tôn trọng cộng đồng. Giờ đây, nhiều người lại xem đó là chuyện nhỏ, coi việc lau bảng hay nhặt rác chỉ là trách nhiệm của nhân viên vệ sinh hoặc của người lớn. Nhưng trên thực tế, những hành động nhỏ này chính là nền tảng của nền giáo dục nhân cách toàn diện.
GẮN KẾT GIÁO DỤC VỚI TRUYỀN THỐNG TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO
Nhiều phụ huynh hiện nay cho rằng họ đã đóng học phí, con họ đi học để tiếp nhận kiến thức, chứ không phải để làm việc nhà cho thầy cô. Cách nghĩ này gây ra những lo ngại về sự thiếu tôn trọng và ý thức trách nhiệm trong môi trường giáo dục. Khi xem giáo dục như một dịch vụ mua bán, giá trị “tôn sư trọng đạo” dần bị phai nhạt, ảnh hưởng xấu đến tư duy và đạo đức của thế hệ trẻ.
Nếu một học sinh giỏi về kiến thức nhưng thiếu ý thức vệ sinh, không biết cảm ơn người khác, thì đó là một sự thiếu hụt lớn trong giáo dục toàn diện. Một thế hệ giỏi giang nhưng thiếu tinh thần lao động, biết ơn sẽ khó có thể phát triển bền vững trong tương lai.
NGƯỜI THẦY CŨNG CẦN TINH TẾ VÀ CHUẨN MỰC
Tuy nhiên, tôi cũng không đồng tình với việc cô giáo viết chồng lên chữ cũ. Dù có thể cô vội vàng hoặc cho đó là chuyện nhỏ, nhưng trong mắt học sinh, đó là hình ảnh thiếu cẩn trọng. Một bảng chưa xoá sạch không chỉ làm lớp học trông luộm thuộm mà còn phản ánh phần nào thái độ, trách nhiệm của người thầy.
Mỗi hành động, lời nói của người dạy đều mang ý nghĩa giáo dục lớn. Cách cô cầm phấn, bước vào lớp, thậm chí nụ cười của cô cũng đều trở thành bài học cho học sinh. Một lời nhắc nhẹ như “Bạn nào trực hôm nay nhớ lau bảng nhé” không chỉ thể hiện trách nhiệm mà còn giúp các em hiểu về tôn trọng và sự bao dung.
Chúng ta cần thấy rằng, giáo dục là sự song hành của hai phía: học sinh phải được dạy để biết tôn trọng, còn giáo viên cũng cần giữ gìn chuẩn mực để xứng đáng với sự kính trọng đó. Không thể mong đợi học sinh ngoan ngoãn, tôn trọng thầy cô nếu chính người thầy cô không thể làm gương.
KHI MẠNG XÃ HỘI THÀNH LỚP HỌC THỨ HAI
Điều khiến tôi trăn trở nhất là việc clip ấy quay lại và đăng tải trên mạng xã hội. Thay vì góp ý trực tiếp, học sinh lựa chọn ghi hình, chia sẻ và bình luận. Thói quen này phản ánh một thực trạng: thế hệ trẻ ngày nay sống trong thế giới của những phán xét nhanh, mọi thứ chỉ cần một cú chạm là có thể lan tỏa mạnh mẽ.
Giáo dục không thể chỉ dựa trên sự “like” hay “share”. Nó cần đối thoại, cần thấu hiểu chân thành. Cả thầy và trò đều cần học cách giao tiếp dựa trên tôn trọng, chứ không phải qua từng ô vuông màn hình hay câu chữ trên mạng xã hội.
Từ câu chuyện chiếc bảng chưa xoá này, điều quan trọng không phải là phân tranh đúng sai mà là nhìn nhận lại cách chúng ta đang giáo dục thế hệ trẻ. Giáo dục không chỉ nằm trong sách vở mà còn qua từng hành động nhỏ, từ việc lau bảng, chào hỏi thầy cô cho đến cách cư xử trong các tình huống xung đột. Một bảng đen còn chưa xoá thực sự chính là tấm gương phản chiếu rõ nét về nền giáo dục của chúng ta ngày nay.